تاملى در ادله حجیت استصحاب

مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1376 شماره 12
چکیده:
یکى از ادله و مدارکى که فقها و مجتهدان در تمام ابواب فقه آن را به کار مى‏گیرند و گویا بدون آن در بسیارى از مسائل دچار سردرگمى خواهند شد، ابقاى الت‏سابقه است که در اصطلاح، آن را استصحاب مى‏گویند. و به سبب همین اهمیت است که متاخرین از اصولیین توجه خاصى به استصحاب داشته و کتابهایى در باره آن تالیف نموده‏اند. البته در این جا تصمیم نداریم بحثى را در باره استصحاب مطرح کنیم، بلکه تنها چیزى که در این مقاله مى‏خواهیم مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم، سند و مدارک استصحاب است. زیرا بسیارى از کلمات از آن حکایت دارد که مدرک استصحاب، روایاتى است که از حیث‏سند، متواتر یا مستفیضند و از حیث دلالت، تردیدبردار نیستند; و این معنى تقریبا در کلمات متاخرین مورد قبول واقع شده است. از طرف دیگر، قدماى ما در حالى که حجیت استصحاب را پذیرفته‏اند، نامى از روایاتى که بر آن معنى دلالت کند به میان نیاورده‏اند بلکه متعرض امور دیگرى شده‏اند و چنین خیال کرده اند که دلالت آن امور بر حجیت استصحاب تردیدبردار نیست. و این امور، همان چیزهایى است که به گمان متاخرین، کمترین ارزشى براى اعتبار استصحاب ندارد; و بدرستى که این قضیه منعکسه، موجب تعجب و شگفتى است. چه، این حق براى هرکسى محفوظ است که بگوید: اگر روایت معتبرى در این باره وجود داشت که متضمن حجیت و اعتبار استصحاب در ابواب فقه بود، پس چرا امثال علامه حلى و محقق و صاحب معالم و مانند اینان که شغلشان ممارست در روایات و فتوا دادن بر اساس آنها بوده است، کمترین اشاره‏اى به آن نکرده‏اند. و اگر امورى که آنان، براى حجیت استصحاب ذکر کرده‏اند تمام بود، همه متاخرین به نقد و رد آن نمى‏پرداختند. پس چگونه مى‏توان آن همه مسائل فقهى را بر چیزى بنا نهاد که به چنین سرنوشتى مبتلاست؟

تأملى در ادله شیخ انصارى (ره) بر اصالت عدم حجیت ظن

نویسنده: احمد طغرلی پور ،
مقاله نشریه: فقه » سال 1391 شماره 71

عموم در حجیت بینه

مقاله نشریه: جستار » سال 1387 20 (ویژه قواعد فقه 2)

اعتبار استصحاب استقبالی در استنباط احکام شرعی

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1397 شماره 3

اعتبار استصحاب استقبالی در استنباط احکام شرعی

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1397 پاييز 1397 شماره3

واکاوی قاعده تبعیض در حجیت

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1399 شماره 1

واکاوی دیدگاه شیخ انصاری در استصحاب در حکم عقلی

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1396 شماره 1

تأملی در کتاب الزکاه

نویسنده: مهدی طرقی ،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1373 شماره 27

تأملی در ترجمه الحیاة

مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1372 شماره 22
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397