ضرورت احداث علقۀ وضعی در قرارداد
نویسندگان:
محمد امین کبیری
،
جلیل قنواتی
،
محمد امین کبیری
،
جلیل قنواتی
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1402 شماره 1
چکیده:
مسئله اصلی تحقیق حاضر این است که از منظر فقهی آیا قرارداد لزوماً باید مبتنی بر اثری وضعی مانند ملکیت، زوجیت وغیره باشد، یا صرف التزام و قرار دو طرفه برای تحقق و صحت قرارداد کافی است. برخی معتقد شده‌اند قراردادهایی که صرفاً مبتنی بر تعهد‌اند و متضمّن اثر وضعی نیستند، مصداق عقد نبوده، در نتیجه الزام‌آور تلقی نمی‌شوند. همچنین شمول ادلۀ وفا به شرط نسبت به این این قراردادها مورد تردید واقع شده است. در این مقاله ضمن تبیین ماهیت عقد، این نظریه مورد انتقاد قرار می‌گیرد و اثبات می‌شود. هرچند گفتمان غالب فقه اسلامی در قراردادها، گفتمان تملیک و وجود اثر وضعی است، اما قراردادهای مبتنی بر تعهد نیز مشروع و الزام‌آوراند. پس از اثبات عدم نیازمندی «عقد» به اثر وضعی، مشروعیت قراردادهای مبتنی بر التزام با توجه به نهاد «شرط» بررسی می‌شود. از آثار مهم اثبات مشروعیت چنین قراردادهایی، این است که قراردادهایی مانند قرارداد استصناع، قولنامه و مانند آن در قالب تعهد در برابر تعهد الزام‌آور خواهند بود.
مسئله اصلی تحقیق حاضر این است که از منظر فقهی آیا قرارداد لزوماً باید مبتنی بر اثری وضعی مانند ملکیت، زوجیت وغیره باشد، یا صرف التزام و قرار دو طرفه برای تحقق و صحت قرارداد کافی است. برخی معتقد شده‌اند قراردادهایی که صرفاً مبتنی بر تعهد‌اند و متضمّن اثر وضعی نیستند، مصداق عقد نبوده، در نتیجه الزام‌آور تلقی نمی‌شوند. همچنین شمول ادلۀ وفا به شرط نسبت به این این قراردادها مورد تردید واقع شده است. در این مقاله ضمن تبیین ماهیت عقد، این نظریه مورد انتقاد قرار می‌گیرد و اثبات می‌شود. هرچند گفتمان غالب فقه اسلامی در قراردادها، گفتمان تملیک و وجود اثر وضعی است، اما قراردادهای مبتنی بر تعهد نیز مشروع و الزام‌آوراند. پس از اثبات عدم نیازمندی «عقد» به اثر وضعی، مشروعیت قراردادهای مبتنی بر التزام با توجه به نهاد «شرط» بررسی می‌شود. از آثار مهم اثبات مشروعیت چنین قراردادهایی، این است که قراردادهایی مانند قرارداد استصناع، قولنامه و مانند آن در قالب تعهد در برابر تعهد الزام‌آور خواهند بود.
ضرورت احداث علقۀ وضعی در قرارداد
1/1/1402 12:00:00 AM
بررسی فقهی قرارداد جعاله موازی و وکالتی در تعمیر خانه و احداث راه و ساختمان
نویسندگان:
عبدالحسین خسروپناه
،
محمدمهدی نبی زاده
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1401 شماره 111
دین و دولت در مکتب قرارداد اجتماعی
نویسندگان:
احسان مکتبی
،
سید علی میرموسوی
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1392 شماره 62 - تابستان 92
ماهیت و شرایط تحول قرارداد
نویسندگان:
احمد حمیدزاده
،
محمد صالحی مازندرانی*
،
مقاله نشریه: فقه و حقوق اسلامی » سال 1399 دوره 11، شماره 20 (بهار و تابستان 1399)
سخنی در ضرورت سیره‌پژوهی
نویسنده:
سیدعلیرضا واسعی
،
مقاله نشریه: سیره پژوهی اهل بیت (علیهم السلام) رویکرد تمدنی » سال 1399 شماره 10
احداث، نگهداری و ترمیم معبد اقلیت های دینی در فقه امامیه
نویسندگان:
مهدی نوریان
،
زهرا سادات نجم آبادی
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1401 شماره 26
شبهه‌شناسی فقهی و اصل اولی در قرارداد الکترونیکی
نویسنده:
محمدعلی خادمی کوشا
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1394 شماره 83