جستاری در نظریه ایقاع بودن وصیت
نویسنده:
حمید مسجد سرایی
،
حمید مسجد سرایی
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1394 شماره 1
چکیده:
وصیت ازجمله تصرفاتی است که شخص برای بعد حیات خود انشا می‌کند و از این‌رو در برابر منجزات یعنی تصرفات زمان حیات انسان قرار می‌گیرد. آنچه عرف و عادت گواهی داده، احسان نهفته در بطن این ماهیت حقوقی است. احسان که در تعریف خود، مقابل عدوان قرار می‌گیرد؛ عبارت است از فعل یا ترک فعلی اختیاری که قابل ستودن و ستایش باشد. بدیهی است که موصی نیز در زمان انشا این ماهیت، بر پایه احسان به خلق موجود موردنظر خود پرداخته است و به عبارتی، استیفای حق برای بعد از وفات ابتدائاً مدنظر موصی بوده است نه استدامتاً.
با نگاهی به سابقه فقهی این ماهیت و مقایسه آن با قانون مدنی حاکم بر نظام حقوقی فعلی، با اختلاف‌نظراتی در خصوص عقد یا ایقاع‌بودنِ ماهیت یادشده، به‌ویژه در مورد وصیت تملیکی مواجه می‌شویم که در مواردی، بدون تغییر در قانون مدنی فعلی رخنه کرده است. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا ضمن بررسی پیشینه فقهی و دلایل ارایه شده و مقایسه آن با قانون مدنی که در فروض عدیده‌ای به سکوت برگزار شده است، نظام حقوقی این ماهیت را با قواعد عمومی قراردادها مقایسه کنیم و دلایل و مبانی منطقی بر ایقاع‌بودن این ماهیت پیچیده و دشوار را ارایه دهیم.
وصیت ازجمله تصرفاتی است که شخص برای بعد حیات خود انشا می‌کند و از این‌رو در برابر منجزات یعنی تصرفات زمان حیات انسان قرار می‌گیرد. آنچه عرف و عادت گواهی داده، احسان نهفته در بطن این ماهیت حقوقی است. احسان که در تعریف خود، مقابل عدوان قرار می‌گیرد؛ عبارت است از فعل یا ترک فعلی اختیاری که قابل ستودن و ستایش باشد. بدیهی است که موصی نیز در زمان انشا این ماهیت، بر پایه احسان به خلق موجود موردنظر خود پرداخته است و به عبارتی، استیفای حق برای بعد از وفات ابتدائاً مدنظر موصی بوده است نه استدامتاً.
با نگاهی به سابقه فقهی این ماهیت و مقایسه آن با قانون مدنی حاکم بر نظام حقوقی فعلی، با اختلاف‌نظراتی در خصوص عقد یا ایقاع‌بودنِ ماهیت یادشده، به‌ویژه در مورد وصیت تملیکی مواجه می‌شویم که در مواردی، بدون تغییر در قانون مدنی فعلی رخنه کرده است. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا ضمن بررسی پیشینه فقهی و دلایل ارایه شده و مقایسه آن با قانون مدنی که در فروض عدیده‌ای به سکوت برگزار شده است، نظام حقوقی این ماهیت را با قواعد عمومی قراردادها مقایسه کنیم و دلایل و مبانی منطقی بر ایقاع‌بودن این ماهیت پیچیده و دشوار را ارایه دهیم.
جستاری در نظریه ایقاع بودن وصیت
3/21/2015 12:00:00 AM
جستاری در نظریه ایقاع بودن وصیت
نویسنده:
حمید مسجد سرائی
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1398 شماره 100
نظریه اختیاری بودن ظهور مبتنی بر نظریه اختیاری بودن سرنوشت
نویسنده:
حسین الهی نژاد*
،
مقاله نشریه: پژوهش های مهدوی » سال 1398 پاییز 1398 شماره 30
جستاری در مکلف بودن کفار به فروع دین اسلام و آثار آن در فقه
نویسنده:
سیدمحمدجواد سیادتی
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1398 شماره 3
نظریه فرآیندی بودن وضع و تاثیر آن در علم اصول
نویسنده:
سیدمحمدمهدی میرباقری
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1384 شماره 40-39
تبیین ادله فقهی نظریه تخییری بودن حق قصاص
نویسندگان:
سید هاشم آل طه
،
احمد حاجی ده آبادی
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1400 شماره 2
تحلیل فقهی و حقوقی ایقاع مشروط
پایان‌نامه: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده حقوق - 1391 - [کارشناسی ارشد]