چکیده:
ادراک معرفتی که از راه حواس ظاهری حاصل می شود "ادراک حسی" نام دارد. این ادراک از زوایای مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است. آنچه ما در این وشتار با آن می پردازیم ادراک حسی از منظر معرفت شناسی می باشد و تنها در پی بررسی این مساله هستیم که آیا ادارک حسی معرفت حصولی است یا ادارکی حضوری؟ شیخ اشراق قائل به حضوری بودن ادراکات حسی می باشد او در خصوص ابصار با رد نظریه خروج شعاع و نظریه انطباع، بیان می کند که: مدرک واقعی در ابصار، ذات نوری نفس انسانی است که چون نور است دارای هویت ادارکی بوده و شیء مادی خارجی را با اضافه اشراقی و به علم حضوری ادارک می کند و شیء خارجی معلوم بالذات می باشد. صدرالمتالهین نظریه اشراق را مورد نقد قرار می دهد و قائل به حصولی بودن ادارکات حسی می شود. به عقیده صدرا، تاثیر اشیا خارجی در حواس، سرآغاز ادارک است نه خود ادارک. بلکه چون نفس دارای قدرا خلاقیت و صورت سازی است، صورت مثالی شی مادی محسوس را در عالم مثال متصل انشا نموده و ادارک حسی بواسطه آن صورت، محقق می شود. بنابراین شی مادی خارجی معلوم بالعرض می باشد. واژگان کلیدی: شیخ اشراق، ملاصدرا، علم حصولی، علم حضوری، ادارک حسی.

برای این سند علمی فایلی وجود ندارد