عدم ارث بری فرزند نامشروع از والدین طبیعی در بوته نقد

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1396 شماره 3
چکیده:
نظریه ­پردازان مکتب تحقّقی(اثبات­گرایان) قائل به وجود مفهومی تحت عنوان «مجرمان بالفطره» هستند؛ ایشان معتقدند کسانی­که ذاتاً تمایل به انجام بزه دارند و به خاطر داشتن حالت خطرناک حتی قبل از وقوع جرم باید تحت مراقبت و اقدامات تأمینی قرار گیرند. در مواجهه با این دیدگاه، ما با دو نوع تعالیم، در منظومه‏ دینی خود روبروییم. در بسیاری از متون دینی، افراد بشر از فطرت و درون‏ مایه‏ پاک برخوردار و همگان در برابر رفتار آگاهانه و قاصدانه‏ خود مسئول­اند؛ در مقابل، برخی نصوص، مانند روایاتی که سعادت و شقاوت را ذاتی انسان‏ها می ‏داند و نیز احکامی که فرد را بدون داشتن اختیار، از برخی حقوق و امتیازات محروم می‏ دارد، شائبه‏ نظریه‏ های تحققی را زنده می‏ کند. یکی از مصادیق چالش ­برانگیز وضعیت شرعی فرد متولد از رابطه نامشروع است؛ با این توضیح که مشهور فقیهان معتقدند: «ولدالزنا» از تصدّی برخی امور و پاره ­ای از حقوق اجتماعی محروم است؛ از جمله بین او و والدینش رابطة توارث وجود ندارد. بنابراین، نه او از والدین ارث می ­برد و نه ایشان می ­توانند از وی چیزی به ارث برند. نوشتار حاضر در پژوهشی توصیفی- تحلیلی و با نگاهی مسئله محور، به بررسی حکم مزبور پرداخته و پس از تحلیل و نقد ادله، به این نتیجه رسیده که هیچ­یک از مستندات قول مشهور، به ­وضوح، مدّعای عدم ارث ­بری فرزند نامشروع از والدینش را اثبات نمی­ کند، بلکه عموم آیات، روایات وارده و دلیل عقل، صراحتاً دالّ بر ارث ­بری وی از والدین خود می ­باشد، امّا ارث ­بری والدین از ولدالزّنا، به­ طور خاص و ویژه در مورد پدر، شدیداً محلّ تردید است.

نقش والدین در تربیت فرزند

مقاله نشریه: مجله ره توشه » سال 1392 شماره 116 رمضان

وظایف والدین در تربیت معنوی فرزند

مقاله نشریه: مجله ره توشه » سال 1400 شماره 9 ویژه نامه خانواده

قرآن درمانی در بوته نقد

نویسنده: حسن رهبری ،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1389 شماره 61

«هستی شناسی حافظ» در بوته نقد

مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1377 شماره 54

منع قضاوت زن در بوتة نقد

نویسنده: شذی مدنی ،
مقاله نشریه: جستار » سال 1381 شماره 3

عقلانیت و معنویت در بوته نقد

کتاب: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی - 1399

ادله صراط های مستقیم در بوته نقد

مقاله نشریه: پرتو وحی » سال 1397 پاییز و زمستان 1397 شماره 2

دلیل اولویت در بوته نقد و بررسی

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1398 شماره 100
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397