رفتارشناسی حاکم در نامه‌ی امام علی(ع) به مالک اشتر (تحلیل متنی گزاره‌های رفتاری با روش تحلیل محتوا)
نویسندگان:
سمیه بخشی زاده
،
هدیه تقوی
،
سمیه بخشی زاده
،
هدیه تقوی
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1398 شماره 85 - بهار 98
چکیده:
هدف پژوهش حاضر بررسی ابعاد روان‌شناسی رفتار حاکم در نامه امام علی(ع) به مالک اشتر و ترسیم الگویی اسلامی از رفتار حاکم است. روش پژوهش "تحلیل محتوا" بوده و با معناکاوی واژگان، 57 گزاره رفتاری به کاربرده شده در متن نامه استخراج گردید که بنابر مشترکات محتوایی در هشت مقوله رفتاری: مردم‌مداری، کنترل رفتاری حاکم، ارزش‌گذاری عادلانه بر کار مردم، پای‌بندی به عهد و پیمان، عیب‌پوشانی مردم، سهل‌انگاری‌نکردن در امور، گسترش ندادن تملق و چاپلوسی و پرهیز از انتقام و کین‌جویی جای گرفت. مجموع گزاره‌های رفتاری ذکر شده در متن نامه، جامعه و نظام اداری سالم را ترسیم می‌کند که در صورت رعایت آن‌ها می‌توان جامعه‌ای رشید، فعال، فضلیت‌محور، مسئولیت‌پذیر و در حال رشد و حرکت داشت. فراوانی‌سنجی این گزارهها برحسب مقولات موجود در آن‌ها نشان میدهد که بیش‌ترین گزاره رفتاری مربوط به "مردم‌مداری" با 18 گزاره بوده که در ذیل آن‌ها دستورالعملهای رفتاری حاکم در برخورد با مردم هم‌چون: تجاهل و تغافل، فضیلت‌سالاری و رشادت‌پروری بیان شده است. دومین گزاره‌ی پرکاربرد، مقوله‌ی "کنترل رفتاری حاکم" است که به دستورالعملهای اخلاقی هم‌چون: کنترل نفس و پرهیز از تندزبانی می‌پردازد.
هدف پژوهش حاضر بررسی ابعاد روان‌شناسی رفتار حاکم در نامه امام علی(ع) به مالک اشتر و ترسیم الگویی اسلامی از رفتار حاکم است. روش پژوهش "تحلیل محتوا" بوده و با معناکاوی واژگان، 57 گزاره رفتاری به کاربرده شده در متن نامه استخراج گردید که بنابر مشترکات محتوایی در هشت مقوله رفتاری: مردم‌مداری، کنترل رفتاری حاکم، ارزش‌گذاری عادلانه بر کار مردم، پای‌بندی به عهد و پیمان، عیب‌پوشانی مردم، سهل‌انگاری‌نکردن در امور، گسترش ندادن تملق و چاپلوسی و پرهیز از انتقام و کین‌جویی جای گرفت. مجموع گزاره‌های رفتاری ذکر شده در متن نامه، جامعه و نظام اداری سالم را ترسیم می‌کند که در صورت رعایت آن‌ها می‌توان جامعه‌ای رشید، فعال، فضلیت‌محور، مسئولیت‌پذیر و در حال رشد و حرکت داشت. فراوانی‌سنجی این گزارهها برحسب مقولات موجود در آن‌ها نشان میدهد که بیش‌ترین گزاره رفتاری مربوط به "مردم‌مداری" با 18 گزاره بوده که در ذیل آن‌ها دستورالعملهای رفتاری حاکم در برخورد با مردم هم‌چون: تجاهل و تغافل، فضیلت‌سالاری و رشادت‌پروری بیان شده است. دومین گزاره‌ی پرکاربرد، مقوله‌ی "کنترل رفتاری حاکم" است که به دستورالعملهای اخلاقی هم‌چون: کنترل نفس و پرهیز از تندزبانی می‌پردازد.
رفتارشناسی حاکم در نامه‌ی امام علی(ع) به مالک اشتر (تحلیل متنی گزاره‌های رفتاری با روش تحلیل محتوا)
3/21/2019 12:00:00 AM
همدلی و همزبانی با تاکید بر نامه امام علی (ع) به مالک اشتر
ارائه دهنده:
روح الله شریعتی
،
سعید داودی
،
کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » مرکز همکاری‌های علمی و بین‌الملل » نشست علمی - 1394
امنیت اقتصادی از دیدگاه امام علی (ع) با تاکید بر عهدنامه مالک اشتر
نویسندگان:
رضا خسروی
،
نجف لک زایی
،
مقاله نشریه: النهج » سال 1395 پاييز 1395 شماره50
رفتارشناسی امام علی ع در برابر مخالفان
نویسنده:
مهدی نورمحمدی
،
مقاله نشریه: مجله ره توشه » سال 1392 شماره 116 رمضان
تحلیل بافت متنی و بافت موقعیتی خطبه «نکوهش مردم کوفه» امام علی (ع)
مقاله نشریه: فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی » سال 1395 شماره 1
عملکرد فرماندهان نظامی امیرالمؤمنین علی(ع) در سرنوشت پیکار صفین؛ مقایسه موردی: مالک اَشتر و اَشعث بن قیس
نویسندگان:
زینب بیرانوند
،
جهانبخش ثواقب
،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1395 شماره 4 - زمستان 95 - مسلسل 68
اصول حاکم بر استخدام وسیله در سیره سیاسی امام علی (ع)
مقاله نشریه: تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی » سال 1401 دوره 13، شماره 49 (زمستان 1401)
سیره امام صادق(ع) در مواجهه با سبّ امام علی(ع)
نویسنده:
محمدرضا زارع خورمیزی
،
مقاله نشریه: سیره پژوهی اهل بیت (علیهم السلام) رویکرد تمدنی » سال 1401 شماره 15
بررسی و تحلیل نامه‌های امام علی (ع) به معاویه با تکیه بر نظریۀ ساختارگرایی
نویسندگان:
سید ابوالفضل سجادی
،
زهرا کوچکی نیت
،
مقاله نشریه: فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی » سال 1398 شماره 15
سیره امام علی(ع) در مواجهه با اغتشاشگران
مقاله نشریه: اسلام پژوهان » سال 1402 شماره بیست و ششم - تابستان 1402