چکیده:
متون ادبی به واسطه‌ی چند لایه بودنش، با تأویل‌ها مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی همراه است. هدف اصلی خطیب، اقناع خوانندگان در فهم بافت متنی در فضای بافت موقعیتی کلام است.اصطلاح بافت معمولا به دو دسته‌ی بافت کلامی و بافت موقعیتی تقسیم می‌شود. بافت‌های متنی به بررسی نقش یک عنصر زبانی در متن و تاثیر آن در تبلور صوری و معنایی متن می‌پردازد و در پی دستیابی به جلوه‌های زیبا شناختی متون هستند. منظور از بافت‌های موقعیتی همان موقعیت خاص تولید متن است.
«نکوهش مردم کوفه»، از جمله خطبه‌هایی است که علی(ع) در جمع مردم کوفه و برای نشان دادن ناراحتی خویش از صفات رذیله‌ی مردم و انتقاد از آنان در یاری‌نرساندن محمدبن‌ابی‌بکر ایراد فرمودند. آنگاه با یادآوری پیمان‌شکنی‌های متعدد کوفیان و مقایسه‌ی آنها با پیروان معاویه، سعی در تحریک غیرتشان دارند تا آنها را در مقابله با دشمنان فعال سازند. این پژوهش در پی بررسی بافت-های مختلف موقعیتی این خطبه و تأثیر آن در شرایط و تناسب بافت‌های ساختاری متنی و زیبایی است؟ یافته‌های پژوهش نشان می دهد که خطبه، به سبب تناسب بافت‌های ساختاری با بافت‌های موقعیتی آن، سرشار از ویژگی‌های بی‌نظیر ادبی، بلاغی و خطابی است. به کارگیری هنر معانی، بیان و بدیع، و نیز تناسب بافت‌های ساختاری و متنی با بافت‌های موقعیتی بر تأثیر خطبه افزوده است.

دانــلود