مقایسة علم پیشین الهی از دیدگاه ابنسینا و محقق قونوی
نویسندگان:
جواد جعفریان
،
یارعلی کرد فیروزجائی
،
![جواد جعفریان](/Content/img/avatar_scholar.jpg)
![یارعلی کرد فیروزجائی](/Content/img/avatar_scholar.jpg)
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1393 پاییز 93 - مسلسل 21
چکیده:
علم پیشین الهی از جمله مسائل مهم کلام، فلسفه و عرفان است. مقالة حاضر ضمن بررسی دیدگاه ابنسینا و محقق قونوی دربارة علم پیشین الهی به مقایسة آرای این دو شخصیت پرداخته است. ابنسینا ویژگیهای فعلی، ازلی، ذاتی بودن و مؤخر از ذات بودن را برای علم پیشین الهی اثبات کرد، ولی نتوانست به نحو روشن جایگاهی برای صور مرتسمه در خارج از ذات ترسیم کند. اما قونوی ضمن پذیرش آن اوصاف و همچنین ارتسام این صور در حقتعالی نه تنها جایگاهی ویژه برای آنها تصویر کرد بلکه ارتسام اعیان ثابته و ماهیات را نیز در عرصة تعین ثانی و مقام علم حق دانست، نه در خود مقام ذات. بر این اساس، قونوی در این جهت که علم پیشین را متأخر از ذات دانسته با ابنسینا اشتراک دارد و این نظریه در مقابل نظریه عینیت علم پیشین با ذات و صفت ذاتیه دانستن آن است.
علم پیشین الهی از جمله مسائل مهم کلام، فلسفه و عرفان است. مقالة حاضر ضمن بررسی دیدگاه ابنسینا و محقق قونوی دربارة علم پیشین الهی به مقایسة آرای این دو شخصیت پرداخته است. ابنسینا ویژگیهای فعلی، ازلی، ذاتی بودن و مؤخر از ذات بودن را برای علم پیشین الهی اثبات کرد، ولی نتوانست به نحو روشن جایگاهی برای صور مرتسمه در خارج از ذات ترسیم کند. اما قونوی ضمن پذیرش آن اوصاف و همچنین ارتسام این صور در حقتعالی نه تنها جایگاهی ویژه برای آنها تصویر کرد بلکه ارتسام اعیان ثابته و ماهیات را نیز در عرصة تعین ثانی و مقام علم حق دانست، نه در خود مقام ذات. بر این اساس، قونوی در این جهت که علم پیشین را متأخر از ذات دانسته با ابنسینا اشتراک دارد و این نظریه در مقابل نظریه عینیت علم پیشین با ذات و صفت ذاتیه دانستن آن است.
مقایسة علم پیشین الهی از دیدگاه ابنسینا و محقق قونوی
3/21/2014 12:00:00 AM
خلود نفس از دیدگاه ابنسینا
نویسنده:
معصومه صفدری
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1389 پاییز 89 - مسلسل 5
پیشینۀ اشراقی علم الهی از دیدگاه حکمت متعالیه
نویسندگان:
راضیه نیکی
،
سعید رحیمیان
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1398 پاییز 98 _ مسلسل 41
تبیین سازگاری علم پیشین الهی و اختیار انسان در بستر نظریه نسبیت اینشتین
نویسندگان:
محمد حسین کارگر شورکی
،
منصور نصیری
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1400 شماره 103
ساختار گزارههای اخلاقی از دیدگاه ابنسینا
نویسندگان:
محمدحسین مهدوی نژاد
،
لیلا فاضلی
،
مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1395 شماره 45
علم الهی به موجودات از دیدگاه ابو علی سینا
نویسنده:
حسن امینی
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1393 تابستان 93 - مسلسل 20
بررسی انتقادی اشکالات محقق لاهیجی بر محقق طوسی پیرامون کیفیت علم الهی به غیر
نویسنده:
مهدی نجیبی
،
مقاله نشریه: کلام اسلامی » شماره95
مشکلات رابطۀ نفس و بدن: مقایسه ابنسینا و ملاصدرا
نویسنده:
عبدالرسول عبودیت
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1390 شماره 63