بررسی تطبیقی چیستی آگاهی از دیدگاه فلسفه ذهن معاصر و فلسفه اسلامی با تأکید بر حکمت متعالیه
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1395 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
چکیده:
فلسفه ذهن، با گشودن راههای تازهای پیشاروی فیلسوفان، زمینه مطالعات دامنهدار فلسفی را فراهم کرد؛ مسائلی که قبلا از محیط بحثهای دقیق فلسفی دورافتادهبود، باردیگر به میدان مباحثههای علمی بازگشت. دراین میان، مسأله آگاهی از اهمی ت ویژهای برخوردار است، زیرا این مفهوم اساسیترین مفهوم ذهنی است که دامنه وسیعی از مفاهیم ذهنی را شامل میشود. فیلسوفان ذهن با واکاوی مفهوم آگاهی به تحقیق در خصوص آن پرداختند. مسأله آگاهی از جنبههای متفاوتی، درفلسفه ذهن بررسی شده است که شاید مهمترین مبحثی که درمورد آن جریان دارد توجه به حیث متافیزیکی آگاهی است، اینکه آگاهی و اصولا همه امور ذهنی، پدیدهای متافیزیکی و غیر مادی است خود محل بحث فیلسوفان ذهن است. از طرفی با پذیرش متافیزیکی وغیر مادی بودن آگاهی، چگونگی پدیدآمدن پدیدهای متافیزیکی از عناصر مادی مغز، خود معمایی است که هنوز راهحل قانع کنندهای برای آن ارائه نشده است. برای حل این معما تلاشهایی صورت گرفتهاست که نتیجه این تلاشها، تبیینهای مشهوری است که برای بیان ماهی ت ذهن وآگاهی و رابطه ذهن با بدن مطرح شده است. درمیان این تلاشها، دو نظری ه فیزیکالیستی ودوگانهانگاری در دو سوی این کمان قرار دارد، نگاه فیزیکالیستی، هرگونه غیر مادی بودن ذهن وآگاهی را انکار میکند و درنهایت، طبق این دیدگاه، فعالیتهای فیزیکی مغز منشأ همه این قابلی تها است. از سویی، دوگانه انگاران، با قبول جوهر غیر مادی، در قبال جوهر فیزیکی، راه را برای هرگونه بررسی علمی بستهاند. دراین میان، تقریری از دوگانهانگاری جوهری که صاحبان حکمت متعالیه وبهویژه ملاصدرا، ارائه کردهاند، میتواند کاستیهای رویکرد دوگانهانگارانه در خصوص آگاهی و عموما ذهنمندی را برطرف نماید. چرا که دیدگاه صدرا که مبتنی بر مبانی دقیق حکمت متعالیه است، از طرفی، نقش طبیعت مادی را در حدوث نفس، پررنگ میکند و از طرفی، نفس را دارای حرکتی جوهری که منتهی به تجرد تام از بدن مادی میشود، میداند. از این رو، این دیدگاه، حد وسط دو دیدگاه پیشین است و میتواند تقریر معقولتری از دوگانهانگاری جوهری ارائه کند. واژگان کلیدی: آگاهی، کوالیا، حالات ذهنی، فلسفه ذهن، حکمت متعالیه
فلسفه ذهن، با گشودن راههای تازهای پیشاروی فیلسوفان، زمینه مطالعات دامنهدار فلسفی را فراهم کرد؛ مسائلی که قبلا از محیط بحثهای دقیق فلسفی دورافتادهبود، باردیگر به میدان مباحثههای علمی بازگشت. دراین میان، مسأله آگاهی از اهمی ت ویژهای برخوردار است، زیرا این مفهوم اساسیترین مفهوم ذهنی است که دامنه وسیعی از مفاهیم ذهنی را شامل میشود. فیلسوفان ذهن با واکاوی مفهوم آگاهی به تحقیق در خصوص آن پرداختند. مسأله آگاهی از جنبههای متفاوتی، درفلسفه ذهن بررسی شده است که شاید مهمترین مبحثی که درمورد آن جریان دارد توجه به حیث متافیزیکی آگاهی است، اینکه آگاهی و اصولا همه امور ذهنی، پدیدهای متافیزیکی و غیر مادی است خود محل بحث فیلسوفان ذهن است. از طرفی با پذیرش متافیزیکی وغیر مادی بودن آگاهی، چگونگی پدیدآمدن پدیدهای متافیزیکی از عناصر مادی مغز، خود معمایی است که هنوز راهحل قانع کنندهای برای آن ارائه نشده است. برای حل این معما تلاشهایی صورت گرفتهاست که نتیجه این تلاشها، تبیینهای مشهوری است که برای بیان ماهی ت ذهن وآگاهی و رابطه ذهن با بدن مطرح شده است. درمیان این تلاشها، دو نظری ه فیزیکالیستی ودوگانهانگاری در دو سوی این کمان قرار دارد، نگاه فیزیکالیستی، هرگونه غیر مادی بودن ذهن وآگاهی را انکار میکند و درنهایت، طبق این دیدگاه، فعالیتهای فیزیکی مغز منشأ همه این قابلی تها است. از سویی، دوگانه انگاران، با قبول جوهر غیر مادی، در قبال جوهر فیزیکی، راه را برای هرگونه بررسی علمی بستهاند. دراین میان، تقریری از دوگانهانگاری جوهری که صاحبان حکمت متعالیه وبهویژه ملاصدرا، ارائه کردهاند، میتواند کاستیهای رویکرد دوگانهانگارانه در خصوص آگاهی و عموما ذهنمندی را برطرف نماید. چرا که دیدگاه صدرا که مبتنی بر مبانی دقیق حکمت متعالیه است، از طرفی، نقش طبیعت مادی را در حدوث نفس، پررنگ میکند و از طرفی، نفس را دارای حرکتی جوهری که منتهی به تجرد تام از بدن مادی میشود، میداند. از این رو، این دیدگاه، حد وسط دو دیدگاه پیشین است و میتواند تقریر معقولتری از دوگانهانگاری جوهری ارائه کند. واژگان کلیدی: آگاهی، کوالیا، حالات ذهنی، فلسفه ذهن، حکمت متعالیه
بررسی تطبیقی چیستی آگاهی از دیدگاه فلسفه ذهن معاصر و فلسفه اسلامی با تأکید بر حکمت متعالیه
3/20/2016 12:00:00 AM
برای این سند علمی فایلی وجود ندارد
بررسی چیستی و نقش معرفت شناسی ذهن در فلسفه اسلامی با تأکید بر شبهات
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - - [دکتری]
بررسی رابطه نفس و بدن در فرآیند ادراک از دیدگاه فلسفه اسلامی با تاکید بر مساله شکاف تبیینی فلسفه ذهن معاصر
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - - [دکتری]
بررسی عنصر صدق در معرفت از دیدگاه حکمت اسلامی (با تاکید بر نظریه پیروان حکمت متعالیه)
نویسندگان:
محمدمهدی گرجیان
،
مجتبی افشارپور
،
مقاله نشریه: پژوهشنامه حکمت و فلسفه اسلامی » سال 1391 تابستان 1391 شماره40
بررسی تحلیلی برهان آگاهی بر وجود خداوند با تاکید بر دیدگاه سه فیلسوف معاصر
نویسندگان:
محمدجواد اصغری*
،
فاطمه سادات فقیهی
،
مقاله نشریه: اندیشه نوین دینی » سال 1401 دوره 18، شماره 71 (زمستان 1401)
نسبت حکمت متعالیه با فلسفه سیاسی اسلامی
نویسنده:
احمد واعظی
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1395 شماره 70 - تابستان 94
اراده آزاد انسان؛ بررسی تطبیقی نظریه اصول فقه معاصر و حکمت متعالیه
نویسندگان:
مجتبی افشارپور
،
محسن قمی
،
مقاله نشریه: نسیم خرد » سال 1399 دوره 6، شماره 2 (پاییز و زمستان 1399)
حکمت متعالیه و تدوین فلسفه سیاسی اسلامی
نویسنده:
احمد واعظی
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1387 شماره چهل و سوم - پاییز 87
حکمت متعالیه و تدوین فلسفه سیاسی اسلامی
نویسنده:
احمد واعظی
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1387 (پياپي 43)، پاييز 1387 شماره3