تجربه دینى و باور دینى
نویسنده:
ویلیام. پی آلستون ترجمه امیر مازیار
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1379 شماره 24-23
چکیده:
آیا ممکن است تجربه دینى دلیل یا اساسى براى باور دینى فراهم آورد؟ آیا ممکن است تجربه دینى به کار توجیه باور دینى بیاید یا آن را خردپذیر سازد؟ این مقاله با بسیارى از مقالات دیگر درباره این موضوع, از این حیث تفاوت دارد که این پرسش را در پرتو مباحث اساسى معرفت شناسانه مى نگرد. ما در سرتاسر این مقاله, به مقایسه معرفت شناسی تجربه دینى با معرفت شناسى تجربه حسى خواهیم پرداخت.
ما باید میان تجربه اى که به نحو مستقیم (directly) و به نحو غیرمستقیم (indirectly) باورى را موجّه مى سازد, تمایز قائل شویم. یک تجربه در صورتى باور B1 را, به نحو غیرمستقیم, موجه مى کند که آن تجربه, باورهاى دیگرى را موجه کند و آن باورها نیز, باور B1 را موجه کنند. مثلاً من به نحو غیرمستقیم از طریق تجربه آموخته ام که طعم آب لیمو گس است. زیرا تجربه کرده و دیده ام که طعم این آب لیمو, طعم آن آب لیمو و طعم آب لیموى داخل بطرى, همگى گس است و این قضایا, موید آن تعمیم هستند. یک تجربه در صورتى باورى را به نحو مستقیم موجه خواهد کرد که این توجیه, بدین گونه, از طریق باورهاى دیگر به دست نیامده باشد. مثلاً اگر من صرفاً به اعتبار تجربه هاى بصرى اى که اکنون دارم در این تلقى موجه باشم که آنچه تجربه مى کنم, ماشین تحریرى است که مستقیماً پیش روى من قرار دارد, آنگاه این باور که ماشین تحریرى مستقیماً پیش روى من قرار دارد, به اعتبار آن تجربه, به نحو بى واسطه, موجه است.
آیا ممکن است تجربه دینى دلیل یا اساسى براى باور دینى فراهم آورد؟ آیا ممکن است تجربه دینى به کار توجیه باور دینى بیاید یا آن را خردپذیر سازد؟ این مقاله با بسیارى از مقالات دیگر درباره این موضوع, از این حیث تفاوت دارد که این پرسش را در پرتو مباحث اساسى معرفت شناسانه مى نگرد. ما در سرتاسر این مقاله, به مقایسه معرفت شناسی تجربه دینى با معرفت شناسى تجربه حسى خواهیم پرداخت.
ما باید میان تجربه اى که به نحو مستقیم (directly) و به نحو غیرمستقیم (indirectly) باورى را موجّه مى سازد, تمایز قائل شویم. یک تجربه در صورتى باور B1 را, به نحو غیرمستقیم, موجه مى کند که آن تجربه, باورهاى دیگرى را موجه کند و آن باورها نیز, باور B1 را موجه کنند. مثلاً من به نحو غیرمستقیم از طریق تجربه آموخته ام که طعم آب لیمو گس است. زیرا تجربه کرده و دیده ام که طعم این آب لیمو, طعم آن آب لیمو و طعم آب لیموى داخل بطرى, همگى گس است و این قضایا, موید آن تعمیم هستند. یک تجربه در صورتى باورى را به نحو مستقیم موجه خواهد کرد که این توجیه, بدین گونه, از طریق باورهاى دیگر به دست نیامده باشد. مثلاً اگر من صرفاً به اعتبار تجربه هاى بصرى اى که اکنون دارم در این تلقى موجه باشم که آنچه تجربه مى کنم, ماشین تحریرى است که مستقیماً پیش روى من قرار دارد, آنگاه این باور که ماشین تحریرى مستقیماً پیش روى من قرار دارد, به اعتبار آن تجربه, به نحو بى واسطه, موجه است.
تجربه دینى و باور دینى
3/20/2000 12:00:00 AM
معرفتشناسى و باور دینى
نویسنده:
لوئیس . پی پویمن ترجمه ایرج احمدی
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1380 شماره 28-27
تجربه دینى و عرفانى
نویسنده:
ویلیام رو ترجمه اسماعیل سلیمانی فرکی
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1379 شماره 24-23
برهان تجربه دینی
نویسنده:
محسن قمی
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1380 (پياپي 26)، بهار 1380 شماره1-2
ارزشِ باورِ دینیِ عقلانى
نویسنده:
ریچارد سوین برن ترجمه مهرداد وحدتی دانشمند
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1380 شماره 28-27
تجربه، زبان و حقیقت دینى
نویسنده:
دایا کریشنا ترجمه مرتضی قرایی
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1379 شماره 24-23
ماهیت و دلالت تجربه دینی
نویسنده:
محمد فنایی اشکوری
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1397 تابستان 97 _ مسلسل 36