قاعده انگاری «لاقود لمن لا یقاد منه»

نویسندگان:

رزاق ادبی فیروزجاه ،

محمد محسنی دهکلانی ،

امان الله علیمرادی ،

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1396 شماره 4

کلیدواژه: قتل عمد ، قصاص ، نفی قصاص ، قاعدة فقهی &laquo ، لا قود لمن لا یقاد منه&raquo ، صحیحه ابابصیر

چکیده:
در مسئله قتل عمدی دیوانه توسط فرد عاقل، فقیهان بر خلاف قاعده اولیه در قتل عمد، حکم به نفی قصاص و لزوم پرداخت دیه نموده اند. مستند این رأی به ظاهر اجماعی، خبری از امام باقر (علیه السلام) است که به «صحیحه ابابصیر» معروف است. از آنجا که مفاد خبر خلاف قواعد اولیه باب قصاص است؛ فقیهان، حدیث را منحصر به مورد خود- یعنی قتل دیوانه- دانسته و از تسری آن بر سایر موارد اجتناب نموده اند. نگارندگان بر خلاف مشهور فقهاء، عبارت ذیل روایت را که فرموده اند: «لا قود لمن لا یقاد منه» تعلیل حکم می دانند؛ ازاین رو، مضمون خبر را نه قضیه ای جزیی و مختص به مورد خود که مبین «قاعده ای عام» و «کبرایی کلی» می بینند؛ در نتیجه با تأسیس قاعده ای فقهی ابتدا مدارک و مستندات آن را برشمرده و به بررسی سند آن ها پرداخته‌اند، در ادامه ضمن تبیین مفاد قاعده به تحدید قلمرو آن پرداخته و در نهایت با احراز «وحدت ملاک» و به استناد «عموم تعلیل» مواردی را که می تواند تحت شمول قاعده قرار گیرد، احصاء کرده اند.

دانــلود

اسناد مشابه

سامانه مدیریت دانش کتابخانه‌ای

قاعده انگاری «لاقود لمن لا یقاد منه»

قاعده انگاری "لاقود لمن لا یقاد منه"

مدارک روایی قاعده ی <<لا ضرر و لا ضرار>>

قاعده «الاذن الشرعی لا ینافی الضمان»

بررسی تطبیقی قاعده اقدام درحقوق اسلام با قاعده مشارکت در خطا در حقوق کامن لا

بابا فردا تولد منه!

مناقشه بر مختار صاحب کفایه پیرامون مفردات و مفاد قاعده لا ضرر

«لا یقتل غیر المقاتل» قاعده فقهی مصونیت غیر نظامیان در مخاصمات مسلحانه

رویا انگاری وحی

مناقشه بر مختار صاحب کفایه پیرامون مفردات و مفاد قاعده ی "لا ضرر"

از تزاحم تا تکامل: مطالعه تطبیقی نظریات و مبانی حقوق محیط‌زیست با قاعده لا ضرر