نسبت فقه و امر معنوی
نویسنده:
مجتبی الهی خراسانی
،
مقاله نشریه: معنویت پژوهی » سال 1401 شماره 2
کلیدواژه:
معنویت
،
امر معنوی
،
فقه
،
احکام تکلیفی
،
ملاکات احکام
،
ارزشهای اخلاقی
،
قرب الهی
،
عدالت
،
افتاء
،
اجتهاد
چکیده:
«معنویت»، برخورداری از امری باطنی و قدسی و قابل ادراک قلبی یا ذهنی در انسان است و در دهههای اخیر، مطالعۀ آن اهمیت یافته و روابط میان امر معنوی و دیگر پدیدهها از جمله علوم، مورد پرسش و کاوش قرار گرفته است. مطالعۀ سهم معنویت در فربهترین دانش در علوم اسلامی - یعنی فقه - که تنظیمکنندۀ زندگی عملی مسلمین است، میتواند نشان دهد دانش فقه و احکام شرعی متخذ از آن، چقدر در تأمین و تضمین معنویت - به معنای امر معنوی - در زندگی یک مسلمان سهیم است. تحقیق حاضر به روش توصیفی - تحلیلی و به استناد اطلاعات مندرج در کتابهای فقهی و دیدگاههای فقیهان، نشان میدهد که از منظر فقهی، نصابی از توجهات معنوی به عنوان معیار و شرط صحت یا قبولی برای بسیاری از رفتارهای شرعی از مناسک تا معاملات است و غایت رعایت احکام تکلیفی و وضعی، تقویت ایمان و دستیابی به قرب الهی است که عالیترین درجات معنوی به حساب میآید. نویسنده نتیجه گرفته است که علم فقه با ترسیم و تجویز منظومهای از رفتارهای اخلاقی و حقوقی، یک رابطۀ دوسویۀ مستمر و پایدار میان امر معنوی و زندگی انسان برقرار میکند و عمل به احکام شرعی، به سلامت و ارتقای معنوی فرد و جامعه میانجامد.
«معنویت»، برخورداری از امری باطنی و قدسی و قابل ادراک قلبی یا ذهنی در انسان است و در دهههای اخیر، مطالعۀ آن اهمیت یافته و روابط میان امر معنوی و دیگر پدیدهها از جمله علوم، مورد پرسش و کاوش قرار گرفته است. مطالعۀ سهم معنویت در فربهترین دانش در علوم اسلامی - یعنی فقه - که تنظیمکنندۀ زندگی عملی مسلمین است، میتواند نشان دهد دانش فقه و احکام شرعی متخذ از آن، چقدر در تأمین و تضمین معنویت - به معنای امر معنوی - در زندگی یک مسلمان سهیم است. تحقیق حاضر به روش توصیفی - تحلیلی و به استناد اطلاعات مندرج در کتابهای فقهی و دیدگاههای فقیهان، نشان میدهد که از منظر فقهی، نصابی از توجهات معنوی به عنوان معیار و شرط صحت یا قبولی برای بسیاری از رفتارهای شرعی از مناسک تا معاملات است و غایت رعایت احکام تکلیفی و وضعی، تقویت ایمان و دستیابی به قرب الهی است که عالیترین درجات معنوی به حساب میآید. نویسنده نتیجه گرفته است که علم فقه با ترسیم و تجویز منظومهای از رفتارهای اخلاقی و حقوقی، یک رابطۀ دوسویۀ مستمر و پایدار میان امر معنوی و زندگی انسان برقرار میکند و عمل به احکام شرعی، به سلامت و ارتقای معنوی فرد و جامعه میانجامد.
نسبت فقه و امر معنوی
1/1/1401 12:00:00 AM
فقه و امر سیاسی
نویسنده:
منصور میراحمدی
،
مقاله نشریه: جستار های سیاسی معاصر » سال 1390 (پياپي 3)، بهار و تابستان 1390 شماره1
آخوند خراسانی، فقه و امر سیاسی
نویسنده:
منصور میراحمدی
،
مقاله نشریه: سیاست » سال 1392 (پياپي 25)، بهار 1392 شماره5
تأملی فلسفی در باب نسبت فقه و اخلاق
نویسنده:
حسین سوزنچی
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1398 بهار 98 -مسلسل 39
تاملی فلسفی در باب نسبت فقه و اخلاق
نویسنده:
حسین سوزن چی
،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1398 بهار 1398 شماره39
نسبت حکم «اعراض از جاهلان» با امر به معروف و نهی از منکر
مقاله نشریه: قرآن، فقه و حقوق اسلامی » سال 1400 دوره 8، شماره 15 (پاییز و زمستان 1400)
گسترش موضوع فقه نسبت به رفتارهاى جوانحى
نویسندگان:
سید نقی موسوی
،
علیرضا اعرافی
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1390 شماره 70
جایگاه حقوق معنوى آثار فرهنگى در حقوق ایران و فقه امامیه
نویسنده:
مرضیه نظرزاده
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1388 شماره 60 - 59
بازکاوی اجتماع امر و نهی
نویسندگان:
علیرضا هوشیار
،
حسن قنبری
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1398 شماره 1