تفسیر علمی در «المیزان»
نویسنده:
علی هدایت زاده
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1380 25-26
کلیدواژه:
المیزان
،
زوجیت اشیاء
،
گستردگى جهان
،
اختلاف شب و روز
،
تفسیر پراگماتیستى
،
تفسیر ماتریالیستى
،
تفسیر امپریسیزمى
،
تفسیر پوزیتویستى
،
تفسیر سیستمى
،
تفسیر علمى
،
روش تفسیرى المیزان
،
نقد تفسیر علمى
چکیده:
بیان و نقد نظر علامه طباطبایى درباره تفسیر علمى در »المیزان« است. براى دریافت تعریف علامه از تفسیر علمى باید از تعریف تفسیر و موارد تفسیر علمى در المیزان بهره گرفت. علامه تفسیر علمى را به عنوان یکى از شیوههاى تفسیر قرآن باور دارد اما بهکارگیرى یافتههاى علمى به صورت مستقیم در کشف مقاصد آیات را باور ندارد. آیات باید نخست تفسیر قرآن به قرآن شوند و آن گاه از همخوانى آیه با یافتههاى علمى سخن به میان آید. بهرهگیرى علامه از یافتههاى علمى در فهم آیات هیچگونه ناسازگارى با مخالفت علامه با تفسیر حسگرایان و معتقدین به اصالت عمل و ماده ندارد. علامه طباطبایى تأثیر وزن در رویش گیاهان، زوجیت اشیاء، انبساط و گستردگى جهان و اختلاف شب و روز را به کمک تفسیر علمى نتیجه مىگیرد. تفسیر پراگماتیستى، ماتریالیستى، امپریسیزمى و پوزیتویستى از نظرگاه علامه نادرست است. روش تفسیرى علامه و نظرگاه ایشان درباره هدفمندى قرآن و ارتباط اجزاء و سورهها، با تفسیر سیستمى از آیات قرآن همانندىهایى دارد. در نقد و بررسى تفاسیر علمى، علامه، گاه از روشهاى برون دینى مانند: قطعیت نداشتن، جامعیت نداشتن، ناسازگارى با سایر یافتههاى علمى و گاه از روشهاى درون دینى مانند: ناسازگارى با آیات و لغت و سیاق سود مىبرد. بنابراین مىتوان ادعا کرد شرایط تفسیر علمى از نگاه علامه، آن است که یافته، جامع، علمى و قطعى باشد و با آیات، سیاق و لغت ناسازگار نباشد.
بیان و نقد نظر علامه طباطبایى درباره تفسیر علمى در »المیزان« است. براى دریافت تعریف علامه از تفسیر علمى باید از تعریف تفسیر و موارد تفسیر علمى در المیزان بهره گرفت. علامه تفسیر علمى را به عنوان یکى از شیوههاى تفسیر قرآن باور دارد اما بهکارگیرى یافتههاى علمى به صورت مستقیم در کشف مقاصد آیات را باور ندارد. آیات باید نخست تفسیر قرآن به قرآن شوند و آن گاه از همخوانى آیه با یافتههاى علمى سخن به میان آید. بهرهگیرى علامه از یافتههاى علمى در فهم آیات هیچگونه ناسازگارى با مخالفت علامه با تفسیر حسگرایان و معتقدین به اصالت عمل و ماده ندارد. علامه طباطبایى تأثیر وزن در رویش گیاهان، زوجیت اشیاء، انبساط و گستردگى جهان و اختلاف شب و روز را به کمک تفسیر علمى نتیجه مىگیرد. تفسیر پراگماتیستى، ماتریالیستى، امپریسیزمى و پوزیتویستى از نظرگاه علامه نادرست است. روش تفسیرى علامه و نظرگاه ایشان درباره هدفمندى قرآن و ارتباط اجزاء و سورهها، با تفسیر سیستمى از آیات قرآن همانندىهایى دارد. در نقد و بررسى تفاسیر علمى، علامه، گاه از روشهاى برون دینى مانند: قطعیت نداشتن، جامعیت نداشتن، ناسازگارى با سایر یافتههاى علمى و گاه از روشهاى درون دینى مانند: ناسازگارى با آیات و لغت و سیاق سود مىبرد. بنابراین مىتوان ادعا کرد شرایط تفسیر علمى از نگاه علامه، آن است که یافته، جامع، علمى و قطعى باشد و با آیات، سیاق و لغت ناسازگار نباشد.
تفسیر علمی در «المیزان»
3/21/2001 12:00:00 AM
جایگاه عقل در تفسیر المیزان
نویسنده:
سعید روستاآزاد
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1390 (پياپي 62)، تابستان 1390 شماره2
بررسی تحریف قرآن در تفسیر المیزان
نویسنده:
سید مظاهر حسینی اشلقی
،
مقاله نشریه: اسلام پژوهان » سال 1400 شماره بیستم - زمستان 1400
بررسی آیات مهدویت در تفسیر المیزان
دانشجو:
مریم اسلامی پور خطبه سرا
، استاد راهنما:
خدامراد سلیمیان
،
پایاننامه: غیر دولتی - مؤسسههای آموزش عالی غیردولتیـغیرانتفاعی - دانشگاه قرآن و حدیث - دانشکده علوم حدیث قم - 1394 - [کارشناسی ارشد]
زیر ساختهای تفسیر المیزان (2)
نویسنده:
موسی حسینی
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1381 شماره 32
رهنمودهایی از تفسیر المیزان (8)
نویسنده:
حسین سوزنچی
،
مقاله نشریه: رشد آموزش معارف اسلامی » سال 1386 بهار 1386 شماره64
پیش فهم های علامه در تفسیر المیزان
نویسنده:
سید حیدر علوی نژاد
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1376 9-10