نگرشى تطبیقى به دانش تفسیر و هرمنوتیک شلایر ماخر
نویسنده:
محمد بهرامی
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1381 29-30
کلیدواژه:
هرمنوتیک
،
تفسیر
،
تأویل
،
فهم
،
تعدد معانى
،
معناى قطعى
،
انواع هرمنوتیک
،
هرمنوتیک شلایر ماخر
،
الهیات اعتدالى
،
هدف تفسیر
چکیده:
بررسى و نقد همانندىها و تفاوتهاى هرمنوتیک شلایرماخر با دانش تفسیر است. شلایر ماخر متکلم برجسته آلمانى، پایهگذار الهیات اعتدالى و هرمنوتیک جدید است. او به برخى از باورها و مراسم مذهبى نقدهاى محکمى دارد و در زمینههاى خداشناسى، مسیحشناسى و کتاب مقدس نظریات جدیدى دارد. شلایر ماخر هرمنوتیک را از شکل ویژه آن خارج ساخت و از هرمنوتیک عام سخن گفت. او از ویژگىهاى هرمنوتیک خاص چشم پوشید و به نقاط مشترک تمامى هرمنوتیکها توجه کرد. هرمنوتیک مورد نظر ماخر، شرایط و ضوابط هر گفتار و نوشتارى را در خود داشت. بنابراین یک تفاوت اساسى میان هرمنوتیک شلایر ماخر و تفسیر وجود دارد. تفسیر اصطلاحى، هرمنوتیک خاص است و هرمنوتیک وى، عام. در امکان تبدیل دانش تفسیر به دانشى عام نه ویژه قرآن شواهد گوناگونى در جاىجاى منابع تفسیرى و قرآن پژوهى دیده مىشود. دانش تفسیر به هرمنوتیک خاص شباهت دارد. در دانش تفسیر موضوع، آیات قرآن است و در هرمنوتیک ماخر موضوع فهم است و قلمرو آن فهم هر نوشتار و گفتار. در هرمنوتیک شلایر ماخر هدف تجربه کردن اعمال ذهنى مولف است و در دانش تفسیر هدف کشف مراد خدا. شلایر ماخر به دلایلى معتقد است که نیت مؤلف قابل دستیابى نیست. برخى از اشکالات او به هدف تفسیر نیز وارد است. در هرمنوتیک ماخر، معناى نهایى و قطعى متن از احکام اصولى است هر چند نظرگاه او ایراداتى دارد. در دانش تفسیر نیز متن یک معنى دارد اما با لایههاى بسیار، در دانش تفسیر معنى هم واحد است هم متعدد. هرمنوتیک شلایر ماخر دوسویه دارد: هرمنوتیک دستورى و هرمنوتیک فنى و هر یک از این سویهها همانندىها و تفاوتهایى با دانش تفسیر دارد.
بررسى و نقد همانندىها و تفاوتهاى هرمنوتیک شلایرماخر با دانش تفسیر است. شلایر ماخر متکلم برجسته آلمانى، پایهگذار الهیات اعتدالى و هرمنوتیک جدید است. او به برخى از باورها و مراسم مذهبى نقدهاى محکمى دارد و در زمینههاى خداشناسى، مسیحشناسى و کتاب مقدس نظریات جدیدى دارد. شلایر ماخر هرمنوتیک را از شکل ویژه آن خارج ساخت و از هرمنوتیک عام سخن گفت. او از ویژگىهاى هرمنوتیک خاص چشم پوشید و به نقاط مشترک تمامى هرمنوتیکها توجه کرد. هرمنوتیک مورد نظر ماخر، شرایط و ضوابط هر گفتار و نوشتارى را در خود داشت. بنابراین یک تفاوت اساسى میان هرمنوتیک شلایر ماخر و تفسیر وجود دارد. تفسیر اصطلاحى، هرمنوتیک خاص است و هرمنوتیک وى، عام. در امکان تبدیل دانش تفسیر به دانشى عام نه ویژه قرآن شواهد گوناگونى در جاىجاى منابع تفسیرى و قرآن پژوهى دیده مىشود. دانش تفسیر به هرمنوتیک خاص شباهت دارد. در دانش تفسیر موضوع، آیات قرآن است و در هرمنوتیک ماخر موضوع فهم است و قلمرو آن فهم هر نوشتار و گفتار. در هرمنوتیک شلایر ماخر هدف تجربه کردن اعمال ذهنى مولف است و در دانش تفسیر هدف کشف مراد خدا. شلایر ماخر به دلایلى معتقد است که نیت مؤلف قابل دستیابى نیست. برخى از اشکالات او به هدف تفسیر نیز وارد است. در هرمنوتیک ماخر، معناى نهایى و قطعى متن از احکام اصولى است هر چند نظرگاه او ایراداتى دارد. در دانش تفسیر نیز متن یک معنى دارد اما با لایههاى بسیار، در دانش تفسیر معنى هم واحد است هم متعدد. هرمنوتیک شلایر ماخر دوسویه دارد: هرمنوتیک دستورى و هرمنوتیک فنى و هر یک از این سویهها همانندىها و تفاوتهایى با دانش تفسیر دارد.
نگرشى تطبیقى به دانش تفسیر و هرمنوتیک شلایر ماخر
3/21/2002 12:00:00 AM
امکانسنجی بهره گیری از هرمنوتیک در دانش تفسیر
ارائه دهنده:
علی رضا قائمی نیا
،
عبدالله نصری
،
کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » مرکز همکاریهای علمی و بینالملل » نشست علمی - 1389
نگرشی تطبیقی به قرآن و انجیل (1)
نویسنده:
علیرضا عقیلی
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1377 13-14
نگرشى تطبیقى به قرآن و انجیل (2)
نویسنده:
علیرضا عقیلی
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1377 15-16
امام خمینی، تفسیر و هرمنوتیک
نویسنده:
علی حیدری بلخی
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1378 19-20
نگرشی تطبیقی به فرهنگنامههای تخصصی کلام اسلامی، نقاط قوت و ضعف
نویسندگان:
سیدایوب هاشمی سیسخت
،
عنایت شریفی (نویسنده مسئول)
،
مقاله نشریه: مدیریت دانش اسلامی » سال 1398 پاییز و زمستان 1398
بررسی تطبیقی روش تفسیر قرآن به قرآن در تفسير اضواء البيان و المیران
پایاننامه: حوزه علمیه قم - 1398 - [سطح 3 (حوزه)]