نقدی بر تلقی اراده در فقه

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1398 شماره 100
چکیده:
اراده بنا به ماهیت خاص آن از معدود مفاهیمی است که موضوع مباحث دامنه‌دار و جدیی در علوم مختلف اجتماعی از جمله حقوق می‌باشد. تحلیل ماهیت حقوقی اراده بدون بررسی آن در علوم مختلف به‌ویژه فلسفه، کلام، روان-شناسی و اخلاق امکان پذیر نمی‌باشد، خصوصاً آن‌که بدانیم میان مباحث مطرح راجع به اراده در این علوم و مباحث حقوقی اراده، روابط وثیقی وجود دارد. علاوه‌بر نو و جدید بودن تحلیل اراده به‌مدد این علوم، این رویکرد باعث:
1- شناخت محدودیت نظریه اراده به کمک تحلیل فلسفی و اخلاقی اراده و
2- تبیین بهتر احکام و آثار اراده و عیوب آن به کمک تحلیل روانی اراده و3- توجیه تفکیک میان قصد و رضا به کمک تحلیل کلامی اراده می‌‌‌‌‌‌شود؛
رویکردی که به‌نحوی جامع از طرفی اراده را در چارچوب محدودیت‌های آن تبیین می‌کند و از طرف دیگر برخلاف دیدگاه غالب و فائق فقهای عظام درخصوص نظریه اراده، اراده را در برابر اخلاق و سایر مصالح‌ لازم‌الرعایه فعال ما یشاء نمی‌بیند.

برای این سند علمی فایلی وجود ندارد
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397