علیت ذهنی

نویسنده: ،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1389 شماره 58
چکیده:
مسئلۀ علیّت ذهنی- دست‌کم از زمان دکارت - از مهم‌ترین مسائل فلسفۀ ذهن بوده است. فیلسوفان دکارتی از آن‌جا که تعامل علّی نفس و بدن را مشکل‌ساز می‌دانستند، هر یک به شیوه‌ای رابطۀ علّی مستقیم میان نفس و بدن را کنار گذاشتند. با این حال، این مسئله با کنار‌گذاشتن نفس مجرّد دکارتی در دورۀ معاصر نیز حل نشده است و همچنان از مهم‌ترین مسائل است. اگر مسئلۀ ذهن و بدن را اساسی‌ترین مسئله در فلسفۀ ذهن معاصر به حساب آوریم، دست‌کم یک صورت مسئلۀ ذهن و بدن مسئلۀ علیّت ذهنی است. اگر در نظر دکارت تفاوت دو جوهر نفس و بدن مانعی بر سر راه تعامل علّی این دو به حساب می‌آمد، با اصالت دادن به امور فیزیکی نیز مسئله صورت دیگری پیدا می‌کند: ذهن چگونه می‌تواند نیروهای علّی‌‌اش را در جهانی که اساساً فیزیکی است، اعمال کند؟ فیلسوفان بر اساس دیدگاه‌های متفاوتشان دربارۀ علیّت و نیز چیستی ذهن، راه‌حل‌های متفاوتی برای مسئلۀ علیّت ذهنی مطرح کرده‌اند، که به بخشی از این مسائل در این مقاله پرداخته می‌شود.

انواع ویژگی‌‌‌های ذهنی و تمایز ذهنی ـ فیزیکی

نویسنده: یاسر خوشنویس ،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1389 شماره 57

چگونه به آرامش ذهنی برسیم؟

مقاله نشریه: پیام زن » سال 1397 خرداد (312)

معجزه و قانون علیت

مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1388 زمستان 88 - مسلسل 2

چیستی وجود ذهنی در نظام حکمت صداریی

مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1390 تابستان و پاییز 90 - مسلسل 9 - 8

بازخوانی تفسیر حکمت متعالیه از علیت

مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1402 تابستان1401 مسلسل 52

اصل علیت در فلسفه و کلام

کتاب: بوستان کتاب - 1387
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397