چکیده:
موسسه تحقیقات اجتماعی وابسته به دانشگاه فرانکفورت، یکی از دستاوردهای مهم مارکسیسم غربی پس از لوکاچ بود که در سال ‎۱۹۲۳ در شهر فرانکفورت آلمان تاسیس شد. میراث فکری و نظری این موسسه، بعدها با نام "مکتب فرانکفورت" یا "نظریه انتقادی" مشهور شد. نقد مدرنیسم، صنعت تکنولوژی، نقد فرهنگ و فرایند عقلانیت جامعه مدرن از "عصر روشنگری" تا کنون، مهمترین محورهای اندیشه اصحاب مکتب فرانکفورت است. مکتب فرانکفورت با ارائه نظریه فرهنگ، در واقع بدنبال احیای آرمان های اومانیستی ای بود که در نظام سرمایه داری توسط صنعت فرهنگ مورد غفلت قرار گرفته بود. بر اساس مبانی انسان شناختی نظریه فرهنگ مکتب فرانکفورت، انسان به واسطه خرد خود بسنده خویش می تواند مسیر خود را بیابد و به سعادت برسد. در انتقاد از مبانی انسان شناختی نظریه فرهنگ مکتب فرانکفورت از منظر انسان شناسی اسلام باید گفت، به رغم خود بنیادی ذاتی انسان در اندیشه اصحاب فرانکفورت، در انسان شناسی اسلامی فردیت، خود، استقلال اراده انسان و خودمختاری او دارای "منشا ماوراء الطبیعی" است. دین اسلام انسان را در ارتباط با ماورای طبیعت تعریف و شان منزلت انسان را با بعد "متعالی" او و در نسبت با نظام هستی و خدا تبیین می کند. واژگان کلیدی: نظریه فرهنگ مکتب فرانکفورت، صنعت فرهنگ، آرمان های اومانیستی نظریه فرهنگ.

دانــلود