ایرادات ناظر به کاربست خصایص طبیعی آدمی در شناخت (مربوط به نظریه زاگزبسکی)

مقاله نشریه: پژوهش‌های عقلی نوین » سال 1402 شماره 16
چکیده:
رویکرد طبیعت­گرایانۀ لیندا زاگزبسکی به شناخت، ورود خصایص فضیلت­گرایانۀ انسان به حوزۀ معرفت‌شناسی را مجاز نموده است. فضایل و احساسات و عواطف از وجوه طبیعت آدمی‌هستند که از منظر زاگزبسکی در تشکیل معرفت سهم دارند. انگیزۀ برآمده از عواطف، باور را به سوی صدق، هدایت می‌کند. کاربست خصایص طبیعی در معرفت، مستلزم مهارتی خاص است که از نظر زاگزبسکی از مهارت به‌مثابۀ فن و استادی متمایز است. فضیلت، انگیزه و موفقیت از مهمترین اجزای طبیعت­گرایانۀ شناخت از نگاه زاگزبسکی هستند. در کنار اجزای طبیعی یادشده، عناصر دیگری مانند آگاهی، اراده، وظیفه و غیره از سوی معرفت‌شناسان سنّتی برای تشکیل معرفت معرفی شده­اند.
نویسندگان در تحلیل و نقد نگاه زاگزبسکی به سه جزء طبیعی معرفت یعنی عناصر فضیلت، انگیزه و موفقیت می‌پردازند. سه جزء نامبرده آن­گونه که زاگزبسکی به آنها نقش می­دهد، خالی از خطا نیستند و به‌کاربستن آنها در ساختار معرفت، مستلزم دقّت در معنا، حدود و کارکرد است. برای مثال چنانچه تنها فضایل معرفتی رفتاری، فضایل مؤثر در شناخت برشمرده شوند، احتمال وقوع تزاحم فضایل و از دست رفتن ظرفیت فضایل طبیعی در معرفت و محدود شدن دامنۀ باورهای آسان­یاب به وجود می‌آید. در این صورت، انحصار باورهای صادق به باورهای حاصل از انگیزۀ حقیقت­یابی، به نادیده گرفتن باورهایِ صادقِ برآمده از دیگر انگیزه­ها منتهی خواهد شد و فضیلت ندانستن مهارت­ها، موجب زایل شدن فضیلت مستتر در فنون می‌شود.

حذف غایت‎اندیشی از شناخت طبیعت در فرایند تاریخی علم طبیعی

مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1400 تابستان 1400 _ مسلسل 48

روش‌شناسی کشف حقوق طبیعی در نظریه شهید مطهری

مقاله نشریه: فلسفه حقوق » سال 1402 شماره 1

نگاهی به نظریه پردازی های شمول گرایانه ناظر به شورای دوم واتیکانی

مقاله نشریه: پژوهش های ادیانی » سال 1393 پاييز و زمستان 1393 شماره4

بررسی انتقادی کاربست نظریه اقتدار وبر در تحلیل انقلاب اسلامی

نویسنده: رسول صادقی ،
مقاله نشریه: فرهنگ پژوهش » سال 1397 شماره 36- زمستان 1397

بررسی نظریۀ تفسیری علامه طباطبایی در رویکرد ناظر به مفسر بر اساس معیارهای کارآمدی

مقاله نشریه: فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی » سال 1399 شماره 20

دبير اجرايي همايش( نظريه علم اسلامي و كاربست ان در آموزش و پرورش)

نویسنده: سيد جابر نيكو ،
طرح پژوهشی: همكاران حضوري » از تاریخ: 1397/06/10 تا تاریخ: 1397/12/29
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397