حکم اهل خبره جهت قطع دست شلاء در قصاص و مقایسه آن با محاربه و سرقت(با تکیه بر دیدگاه خلاف مشهور صاحب جواهر)

مقاله نشریه: فقه » سال 1401 شماره 112
چکیده:
اجرای دقیق مجازات‌های قطع و قصاص عضو، به‌نحوی‌که بیم تجاوز و سرایت به جان جانی نرود، بسیار اهمیت‌دارد. یکی از این موارد، قطع دست‌شل جانی‌است که ممکن‌است با قطع، نتوان از خونریزی جلوگیری‌نمود. براین‌اساس، از نظر مشهور و صاحب‌جواهر، یکی از شرایط قصاص، تساوی اعضا در سلامت و عدم خوف تلف مرتکب یا صدمه بر عضو دیگر اوست. بنابراین، دست سالم در برابر دست شل قصاص نمی‌گردد، اما قصاص دست شل در برابر دست سالم جایز-است، مگراینکه از نظر اهل‌خبره، خوف سرایت به‌جان جانی وجود‌داشته‌باشد. بحث‌اصلی، جایی‌است که مشهور فقها در سرقت و محاربه، توجه به حکم اهل‌خبره را شرط ندانسته‌اند، اما صاحب‌جواهر رعایت حال سارق و محارب را نیز لازم-دانسته‌است. لذا این سوال مطرح‌می‌شود که توجه به حکم اهل‌خبره در قصاص عضو با مجازات‌های قطع دست سارق و محارب چه تفاوتی‌دارد؟ جستار حاضر به‌روش توصیفی-تحلیلی و واکاوی ادله اقوال یادشده نتیجه می‌گیرد که در سرقت، استناد مشهور به عمومات قرآنی، از قطع دست با وجود خوف تلف نفس منصرف‌است و ضمن رد روایات مطرح‌شده، دیدگاه صاحب‌جواهر را باتوجه‌به اصل عدم قطع و احتیاط در دماء قوی‌تر دانسته‌است. اشکالات وارده بر ادله‌مشهور درخصوص محارب این قول را غیرقابل‌اعتنا نموده‌است. قانون‌مجازات‌اسلامی نسبت‌به این امر ساکت‌مانده و تنها در آیین‌نامه «نحوه اجرای احکام حدود، سلب حیات، قطع عضو و ...» در راستای دیدگاه صاحب‌جواهر، به‌طور‌کلی موادی وضع گردیده‌است. پس یکی دانستن حکم قطع دست شل در قصاص عضو با سرقت و محاربه ضروری به‌نظر‌می-رسد و با خوف تلف‌نفس از سوی اهل‌خبره، قطع‌عضو شل نباید صورت‌گیرد. البته حکم عضو شل از ناقص جداست.

برای این سند علمی فایلی وجود ندارد

پاسخ به پرسش های اصلی مکاتب امنیتی از منظر فقه با تاکید بر دیدگاه صاحب جواهر

مقاله نشریه: فقه حکومتی » سال 1397 بهار و تابستان 1397 شماره5

عدالت در اخلاق فردی و اجتماعی با تکیه بر دیدگاه امام خمینی

نویسنده: اکرم استیری ،
مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1387 شماره 11

خانواده در غرب و مقایسه آن با اسلام

مقاله نشریه: فرهنگ پژوهش » سال 1391 شمار 11 - بهار 91

در مکتب اهل بیت (ع) ـ 15 بسمله و حکم فقهی آن

کتاب: مجمع جهانی اهل بیت علیهم‌السلام - 1386

بررسی دیدگاه جان سرل در باب واقعیت اجتماعی و مقایسه آن با اعتباریات علامه طباطبایی

نویسنده: منصوره اولیایی ترشیزی ، استاد راهنما: حمید پارسانیا ، استاد مشاور 1: علیرضا قائمی نیا ،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - 1387 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]

عوامل گسست میان علم و عمل و راهکارهای مقابله با آن با تکیه بر تفسیر المیزان

نویسنده: یوسف موسوی ، استاد راهنما: محمدمهدی گرجیان ، استاد مشاور 1: انواری ،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]

خلود نفس از دیدگاه فارابی و ابن سینا و مقایسه آن با آیات و روایات

نویسنده: معصومه صفدری ، استاد راهنما: حسن معلمی ، استاد مشاور 1: سیدمحمود موسوی ،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - 1388 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397