تداعی آزاد در روان تحلیلگری و حکم تکلیفی بازگویی گناه

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1397 شماره 2
چکیده:
روان‌تحلیلگری یکی از رویکردهای مطرح در روان‌درمانی است. از عناصر مهم درمان در این رویکرد، تداعی آزاد بیمار است. در این روش، فرد با واگویی هر آن‌چه از ذهنش می‌گذرد، زمینه را برای شناخت بخش‌های ناخودآگاه و به­دنبال آن درمان فراهم می‌کند. در این فرآیند، گاه فرد رفتارهای مجرمانه یا معصیت‌کارانه خود را نیز بازمی‌گوید. پرسش این‌جاست که آیا تداعی آزاد با حکم فقهی بازگویی گناه سازگارست؟ به ­منظور پاسخ به این پرسش، در گام نخست، مبنا و محدودۀ حکم بازگویی گناه بر اساس منابع فقه شیعه تبیین شده و سپس کیفیت تطبیق این حکم در فرآیند روان‌تحلیلگری بررسی شده است.
بررسی‌های فقهی بیانگر آن است که عنوان بازگویی گناه به‌صورت جداگانه مورد تحریم شرعی قرار نگرفته است. تنها در صورتی­ که این عمل مصداق  یکی از عناوین اذلال نفس، اشاعه فحشا یا اعانه بر اثم قرار گیرد، حرام خواهد بود. نتیجه آنکه بازگویی گناه در جلسات روان‌تحلیلگری مصداق هیچ­یک از سه عنوان یادشده نبوده، از این ­رو، فاقد حرمت به حکم اولی است. به‌علاوه در شرایطی که بدون انجام روان‌تحلیلگری ادامه زندگی برای بیمار موجب ضرر یا حرج باشد، ورود در این فرآیند و بازگویی رفتارهای مجرمانه و معصیت‌کارانه نزد روان‌تحلیلگر به­ موجب حکم ثانوی جایز خواهد بود.

جلسه روان‌تحلیلگری و حکم تکلیفی خلوت با نامحرم

نویسنده: احمد مروارید ،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1401 شماره 4

حکم تکلیفی انتظار با تاکید بر دیدگاه امام خامنه ای (مدظله)

مقاله نشریه: مشرق موعود » سال 1400 دوره 15، شماره 58 (تابستان 1400)

حکم تکلیفی انجام کارهای منزل توسط زوجه از منظر فقه امامیه

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1401 شماره 4

اراده آزاد؛ دیدگاه‌‌‌های معاصر در باب ارادۀ آزاد

نویسنده: بهرام علیزاده ،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1389 شماره 57

رابطه جرم و گناه

کتاب: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی - 1388

رابطه جرم و گناه

کتاب: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی - 1389

کدورت قلب در اثر گناه

مقاله نشریه: پاسدار اسلام » سال 1367 شماره 78

حساسیت به گناه در جامعه

مقاله نشریه: مجله ره توشه » سال 1400 شماره 5 رمضان

نقش گناه در سرنوشت انسان

مقاله نشریه: مجله ره توشه » سال 1394 شماره 137 رمضان
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397