چکیده:
نقد زیبایی‌شناسی یکی از شاخه‌های مهم در حوزه نقد ادبی معاصر به شمار می‌آید که به ارزش-گذاری اثر ادبی به‌وسیله عوامل درونی می‌پردازد و بر اصول انسجام و هماهنگی، وحدت، کمال، تقویت و تاکید، ابداع و الهام و پیچیدگی تکیه دارد. تناسب و هماهنگی، از عناصر اساسی و سبب پیوند و عامل وحدت نظام شعری است، همچنین از اساسی‌ترین مؤلفه‌های زیبایی‌شناختی در اثر ادبی به شمار می‌آید. این اصل در زبان شعری سید حیدر حلی(مرثیه سرای اهل بیت در قرن نوزدهم) به‌وضوح تجلی‌یافته است . مرثیه این شاعر که با محوریت عنصر عاطفه در رثای امام حسین(ع) سروده شده، از مهم‌ترین قصاید وی بشمار می‌آید. در پژوهش حاضر با استفاده از شیوه تحلیلی-توصیفی، زیبایی‌شناسی مرثیه سید حیدر حلی برمبنای اصل انسجام وهماهنگی با تکیه بر عناصر شعری مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد: عناصر شعری؛ موسیقی، زبان -واج، واژه و ترکیب‌های نحوی، عاطفه، خیال و معنا در جهت آفرینش ادبی با تکیه ‌بر اصل تناسب و هماهنگی به کار گرفته شده تا بیانگر اندیشه درونی شاعر باشد و هماهنگی حاکم بر این قصیده بر اساس مجموعه هماهنگی‌های بین عناصر روساخت و زیرساخت آن شکل گرفته است.

دانــلود