گسترۀ شرط انتفای ابوّت در ثبوت قصاص

مقاله نشریه: فقه » سال 1394 شماره 86
چکیده:
قصاص، کیفر قتل یا جراحت عمدی است. یکی از شروط جریان قصاص، انتفای ابوت است. برمبنای این شرط، اگر قاتل، پدر مقتول باشد، قصاص در حق او جاری نمی‌شود. مستندات روایی و شهرت فتوایی که بر این مسئله نزد فریقین اقامه شده، قانون‌گذار را بر آن داشته در مادۀ 301 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 این شرط را درنظر بگیرد. اطلاق کلام فقیهان و نص قانون، مقتضی انتفای مطلق قصاص پدر به‌سبب قتل فرزند است. این درحالی است که برخی، درصورت سبق تصمیم یا وجود انگیزه‌هایی چون دشمنی و طمع، پدر را مستحق قصاص دانسته‌اند. در این نوشتار، با روشی توصیفی ـ تحلیلی، با استناد به روایات مرتبط، چنین نتیجه گرفته می‌شود که سقوط قصاص پدر، حکمی عام و مطلق است و تخصیص آن به مواردی چون قتل‌ با سبق تصمیم، مستلزم اعراض از روایات است. درعین‌حال، ثابت می‌شود چنین حکمی تنها مخصوص پدر است و مادر، جد یا جدات را به‌هیچ‌وجه شامل نمی‌گردد.

بـیـنـه و ثبوت هلال

مقاله نشریه: فقه » سال 1373 شماره 2

رؤیت و ثبوت هلال

مقاله نشریه: فقه » سال 1373 شماره 2

تحلیل یک شرط رایج در قراردادها ( خیار شرط یا خیار تخلف از شرط فعلی )

نویسنده: محمد عالم زاده ،
مقاله نشریه: دادرسی » سال 1385 بهمن و اسفند 1385  شماره60

قصاص در سقط عمدى جنین

نویسنده: مسعود امامی ،
مقاله نشریه: فقه » سال 1386 شماره 53

حکم حاکم به ثبوت هلال

مقاله نشریه: فقه » سال 1373 شماره 2

شرط رهن در عقد ضمان

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1397 شماره 4

شرط اسلام در ذبح کننده

مقاله نشریه: فقه » سال 1374 شماره 6
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397