ماهیت انسان برزخی از دیدگاه مکتب حکمت متعالیه؛ بر اساس دیدگاه علامه حسن زاده آملی

مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1399 شماره 100
چکیده:
برزخ و تحولات نفسانی انسان در آن، یکی از بحث‌برانگیزترین مسائل فلسفی-کلامی است و شناخت ماهیت انسان در برزخ، تأثیر بسزایی در گستردگی و حل مباحث مرتبط با سعادت و شقاوت و استکمال انسان خواهد داشت. برزخ به لحاظ رتبۀ وجودی فراتر از ماده و فروتر از عقل و به لحاظ ویژگی‌ها و پیامدها، از هر دو طرف بهره‏مند است. از نگاه علامه حسن‌زاده آملی، روح انسان پس از مفارقت از بدن مادی، در قالب حیات آخرتی متناسب با ملکات نفس حضور می‌یابد و علم و عمل مهم‌ترین نقش را در اشتداد وجودی انسان دارد. این مقاله با روش تحلیلی و با بررسی عالم مثال و تکیه بر نگاه علامه حسن‌زادۀ آملی، می‌کوشد تصویر روشنی از ارتباط میان ماهیت انسان و فرجام‌شناسی او در عالم برزخ با علم و عمل او در دنیا ارائه دهد. بررسی و تحلیل این موضوع در اندیشۀ ایشان، این دستاورد را به همراه داشت که بدن مثالی همواره همراه انسان بوده و شکل و صورت و مقدارِ مجرّد از ماده و لوازم آن دارد. نیز نفس با رسیدن به حدی از تکامل می‌تواند بدن طبیعی را رها کرده، با بدن مثالی که انفکاک‌ناپذیر از نفس است، در برزخ نیز تکامل و ماهیتی متأثر از علم و عمل داشته باشد.

مقایسه نفس از دیدگاه حکمت متعالیه و مکتب تفکیک

نویسنده: فرزاد محبی ، استاد راهنما: محمدمهدی گرجیان ، استاد مشاور 1: احمد بهشتی ، استاد مشاور 2: رضا رضا برنجکار ،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - 1381 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]

حقیقت بهشت و جهنم از دیدگاه حکمت متعالیه (ملاصدرا ، علامه طباطبایی و جوادی آملی)

نویسنده: معصومه یاوری ، استاد راهنما: محمدتقی یوسفی ، استاد مشاور 1: ابوالفضل روحی ،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - 1390 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]

بررسی هستی شناسی قوه خیال از منظر حسن زاده آملی

مقاله نشریه: انسان پژوهی دینی » سال 1398 بهار و تابستان 1398 شماره 41

هویّت بخشیِ دین به انسان از دیدگاه علامه جوادی آملی

مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1393 بهار 93 - مسلسل 19

تبیین ادراک عقلی از دیدگاه حکمت متعالیه

مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1394 پاییز 94 - مسلسل 25

تبیین گسترۀ علم امام با تکیه بر برهان حکمت بر اساس مبانی حکمت متعالیه

نویسنده: سید رضا یوسفی ،
مقاله نشریه: پژوهش‌های عقلی نوین » سال 1401 شماره 14

علم الهی و اختیار انسان از دیدگاه علامه طباطبایی و آیت الله جوادی آملی

نویسنده: زهرا پایدار ، استاد راهنما: محمدمهدی گرجیان ، استاد مشاور 1: فاطمه رجبی همدانی ،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]

پیشینۀ اشراقی علم الهی از دیدگاه حکمت متعالیه

مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1398 پاییز 98 _ مسلسل 41
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397