چکیده:
این مقاله قضاوت دو ادیب و شاعر بزرگ سنی است که علی(ع) را خلیفۀ چهارم می­دانند. این دو شاعر عرب و پارسی به عکس آنچه مشهور است، نسبت به مذهب خویش تعصب دارند، ولی در عین حال عزم آن نداشته­اند که حق اهل بیت عصمت و طهارت و شخص مولای متقیان را نادیده بگیرند. هر دو شاعر در مدح و وصف امام علی (ع) و بر شمردن صفات و فضائل ایشان اظهار ناتوانی کرده­اند و شجاعت و دلاوری علی (ع) را بی همتا می­دانند، وجود دین و دنیا را از وجود پر برکت ایشان دانسته و او را سرچشمۀ فضائل و نیکیها می­دانند. اگرچه هر دو عشق و ارادت خویش را نسبت به حضرت امیر(ع) خالصانه بیان نموده­اند اما چنین به نظر می‌رسد که عطار گوی سبقت را از ابن‌ابی‌الحدید ربوده است. یک تفاوت اساسی این است که عطار از زهد علی(ع) سخن به میان آورده است و می­گوید:  ایشان نسبت به دنیا بی رغبت بوده­اند و بارها بیان می­کند که دنیا را طلاق می‌دهد، اما ابن‌ابی‌الحدید در اشعارش به چنین مضمونی اشاره نکرده است. ابن ابی‌الحدید فضائل و برتریهای علی(ع) را صراحتاً بیان می­کند، اما عطار اول ذهن خواننده را آماده و سپس قاطعانه مطلب را بیان می­کند. در این مقاله – که به تطبیق مشترکات و تفاوتهای اشعار ابن‌ابی‌الحدید و عطار نیشابوری در مدح علی (ع) می‌پردازد - با ذکر نمونه­هایی از ابیات ابن‌ابی‌الحدید و عطار، اهمّ موضوعاتی که دربارۀ مقام شامخ و مدح و منقبت علی (ع) و فضایل او مطرح شده، تبیین گردیده و دور نمایی از چهرۀ تابناک این ابرمرد همیشه زندۀ تاریخ جهان به نمایش گذاشته شده است. 

دانــلود