بررسی حقیقت نفس و روح در آیات و روایات با تأکید بر آثار علامه طباطبایی
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1390 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
چکیده:
بحث روح و نفس از جمله مباحث مهم فلسفی است که بخش مهمی از تلاشهای علمی فلاسفه را به خود اختصاص داده است.نظرات علامه طباطبایی در این باب به صورت پراکنده در تفسیر المیزان و آثار فلسفی ایشان گنجانده شده است. آنچه این اثر را از سایر تحقیق های همسان خود متمایز می کند جامعیت آن در بحث حقیقت روح و نفس از دیدگاه او می باشد. ایشان در قسمت های مختلفی از کتاب مذکور فرقی بین روح و نفس قائل نشده اند. از نظر ایشان «نفس» در طی سه مرحله، به سه معنا به کار رفته است؛ به معنای هر آنچه که «نفس» به آن اضافه شده، به معنای شخص انسان و به معنای «روح انسان». نفس جوهری است ذاتاً مجرد و در مقام فعل مادی، جوهر و عرض از معقولات ثانیه فلسفی اند، یعنی ذهن مستقیماً از راه حواس به آنها نرسیده است، بلکه آنها را از معقولات اولیه انتزاع نموده است.پس روح و نفس را جوهری است که ذاتاً مجرد از ماده ولی در مقام فعل متعلق به آن میباشد.وی برای نشان دادن تجرّد روح و نفس، به بهره گیری از آیات و روایات و با استدلال به مجرّد بودن شعور و ادراک به اثبات تجرّد نفس و روح پرداخته است و در پرتو نظریه حرکت جوهری، به حدوث جسمانی و بقای روحانی نفس اذعان می نمایند.از نگاه او، نفس و روح را در ابتدای وجود فاقد هرگونه کمال ثانویند،از این رو، نفس برای کسب این کمالات ثانوی به بدن نیازمند است.نفس و روح بعد از سیر آفاقی و انفسی در اثر تعلیم و تربیت کمالاتی برای خودش کسب می کند که با وجود او نوعی وحدت پیدا می کند. در نشئه برزخ، نفس و روح همراه با جسمی مثالی که اعمال و ملکات نفس آن را ساخته است از زندگی شیرین و یا ناگوار بر خوردار بوده و با همان زندگی در انتظار روز رستاخیز عمومی به سر میبرد. علامه به هر دو معاد جسمانی و روحانی معتقد است وانسان محشور در قیامت را به ملاک وحدت نفس با انسان دنیوی و به ملاک مثلّیت دو بدن تصویر می کند.
بحث روح و نفس از جمله مباحث مهم فلسفی است که بخش مهمی از تلاشهای علمی فلاسفه را به خود اختصاص داده است.نظرات علامه طباطبایی در این باب به صورت پراکنده در تفسیر المیزان و آثار فلسفی ایشان گنجانده شده است. آنچه این اثر را از سایر تحقیق های همسان خود متمایز می کند جامعیت آن در بحث حقیقت روح و نفس از دیدگاه او می باشد. ایشان در قسمت های مختلفی از کتاب مذکور فرقی بین روح و نفس قائل نشده اند. از نظر ایشان «نفس» در طی سه مرحله، به سه معنا به کار رفته است؛ به معنای هر آنچه که «نفس» به آن اضافه شده، به معنای شخص انسان و به معنای «روح انسان». نفس جوهری است ذاتاً مجرد و در مقام فعل مادی، جوهر و عرض از معقولات ثانیه فلسفی اند، یعنی ذهن مستقیماً از راه حواس به آنها نرسیده است، بلکه آنها را از معقولات اولیه انتزاع نموده است.پس روح و نفس را جوهری است که ذاتاً مجرد از ماده ولی در مقام فعل متعلق به آن میباشد.وی برای نشان دادن تجرّد روح و نفس، به بهره گیری از آیات و روایات و با استدلال به مجرّد بودن شعور و ادراک به اثبات تجرّد نفس و روح پرداخته است و در پرتو نظریه حرکت جوهری، به حدوث جسمانی و بقای روحانی نفس اذعان می نمایند.از نگاه او، نفس و روح را در ابتدای وجود فاقد هرگونه کمال ثانویند،از این رو، نفس برای کسب این کمالات ثانوی به بدن نیازمند است.نفس و روح بعد از سیر آفاقی و انفسی در اثر تعلیم و تربیت کمالاتی برای خودش کسب می کند که با وجود او نوعی وحدت پیدا می کند. در نشئه برزخ، نفس و روح همراه با جسمی مثالی که اعمال و ملکات نفس آن را ساخته است از زندگی شیرین و یا ناگوار بر خوردار بوده و با همان زندگی در انتظار روز رستاخیز عمومی به سر میبرد. علامه به هر دو معاد جسمانی و روحانی معتقد است وانسان محشور در قیامت را به ملاک وحدت نفس با انسان دنیوی و به ملاک مثلّیت دو بدن تصویر می کند.
بررسی حقیقت نفس و روح در آیات و روایات با تأکید بر آثار علامه طباطبایی
3/21/2011 12:00:00 AM
برای این سند علمی فایلی وجود ندارد
نفس و روح در فلسفه اسلامی و آیات و روایات
نويسنده:
حسن معلمی
،
کتاب: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی - 1398
نفس و روح در فلسفه اسلامی و آیات و روایات
نويسنده:
حسن معلمی
،
کتاب: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی - 1395
نفس و روح در فلسفه اسلامی و آیات و روایات
نويسنده:
حسن معلمی
،
کتاب: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی - 1396
آسیب شناسی روایات تفسیری (با تاکید بر دیدگاه علامه طباطبایی)
نویسنده:
محمد خامه گر
،
مقاله نشریه: آموزه های قرآنی » سال 1390 (پياپي 39)، پاييز و زمستان 1390 شماره14
تحلیل مسأله شر در آثار علامه طباطبایی با تأکید بر تفسیر المیزان
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
بررسی شبهات مبناگرایی اسلامی با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1394 پاییز 94 - مسلسل 25
بررسی شبهات مبناگرایی اسلامی با تاکید بر دیدگاه علامه طباطبایی
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1394 پاييز 1394 شماره25
بررسی نقش زنان در فرهنگ مصرف خانواده با تأکید بر آیات و روایات
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1394 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]