جایگاه عقل در معرفت دینی از دیدگاه فیض کاشانی

نویسنده: ، استاد راهنما: ، استاد مشاور 1: ، استاد مشاور 2: ،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - 1392 - [دکتری]
چکیده:
چکیده جایگاه عقل در فهم معرفت دینی، یکی از مهم ترین مسائلی است که افکار دانشوران را در طول تاریخ به خود مشغول کرده و صاحب نظران را در دو سوی تفکر نص گرایی و عقل گرایی قرار داده است. در این میان، دیدگاه فیض کاشانی اندیشمند شیعی قرن یازدهم درباره مسئله فوق، هنوز در بوته ای از ابهام است. برخی او را نص گرا معرفی کرده و برخی اورا در زمره عقل گرایان قرار می دهند. این دو دیدگاه متضاد از آن جا ناشی می شود که اولا همه آثار او مورد مطالعه قرار نگرفته و تنها با استناد به برخی از آثار او اظهار نظر می شود؛ ثانیا خود فیض در برخی موارد اظهار نظر صریحی ندارد؛ ثالثا در مواردی هم که اظهار نظر نموده است، موضع گیری هایی اتخاذ کرده است که به لحاظ وجود فراز و نشیب های متعدد در سیره علمی او، گاهی می توان او را موافق با نص گرایی و گاهی نیز می توان او را عقل-گرا یافت. تحقیق حاضر با عنایت به همه آثار فیض، دیدگاه او را در سه حوزه عقاید، احکام و اخلاق به صورت جداگانه بررسی کرده و به این نتیجه دست یافته است که فیض در حوزه عقاید که به حکمت نظری ارتباط دارد، عقل گرا بوده و از عقل مستقل، جهت اثبات گزاره های اعتقادی استفاده کرده است؛ اما در حوزه های احکام و اخلاق که به حکمت عملی مرتبط است، رویکرد نص گرایی را برگزیده و برای احکام استقلالی عقل، اعتباری قائل نمی شود. البته نسبت دادن عقل گرایی به فیض در معارف اعتقادی بدین معنا نیست که او در کسب معارف اعتقادی به نصوص دینی توجهی نکرده است بلکه بدین معنا است که گرایش عقل گرایی او نسبت به گرایش نص گرایی اش از قوت بیشتری برخوردار بوده است. کلیدواژگان: فیض کاشانی، عقل، معرفت دینی، عقاید، احکام، اخلاق، عقل گرایی و نص گرایی

برای این سند علمی فایلی وجود ندارد

جایگاه عقل در معارف اعتقادی از دیدگاه فیض کاشانی

مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1391 تابستان 91 - مسلسل 12

نقش عقل در فهم دین از دیدگاه شیخ مفید و فیض کاشانی

مقاله نشریه: فرهنگ پژوهش » سال 1392 شماره 14 و 15- تابستان و پاییز 92

جایگاه سیاست در اندیشه فیض کاشانى (ره)

نویسنده: علی خالقی ،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1378 سال دوم - شماره ششم - پاییز 78

بررسی نقش عقل در فهم دین از دیدگاه شیخ مفید و فیض کاشانی

نویسنده: علی چهره قانی بزچلوئی ، استاد راهنما: محمدمهدی گرجیان ، استاد مشاور 1: محمدتقی یوسفی ،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - 1392 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]

ضرورت حکومت و انواع آن از دیدگاه فیض کاشانى

نویسنده: علی خالقی ،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1378 سال دوم - شماره هفتم - زمستان 78

اندیشه سیاسی فیض کاشانی

نویسنده: علی خالقی ،
کتاب: بوستان کتاب - 1387

اندیشه سیاسی فیض کاشانی

نویسنده: علی خالقی ،
کتاب: بوستان کتاب - 1387

منزلت عقل در هندسه معرفت دینی

نويسنده: عبدالله جوادی‌آملی ، ويراستار: حسین شفیعی ، تهيه و تنظيم: احمد واعظی ،
کتاب: مرکز نشر اسرا - 1398

منزلت عقل در هندسه معرفت دینی

نويسنده: عبدالله جوادی‌آملی ، ويراستار: حسین شفیعی ، تهيه و تنظيم: احمد واعظی ،
کتاب: مرکز نشر اسرا - 1394

منزلت عقل در هندسه معرفت دینی

نويسنده: عبدالله جوادی‌آملی ، ويراستار: حسین شفیعی ، تهيه و تنظيم: احمد واعظی ،
کتاب: مرکز نشر اسرا - 1395
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397