معرفت شناسی ادراکات اعتباری از نظر علامه طباطبایی و شهید مطهری
نویسنده:
زهرا حسینی مهرآبادی
، استاد راهنما:
علیرضا قائمی نیا
، استاد مشاور 1:
یارعلی کرد فیروزجایی
،
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1390 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
چکیده:
بررسی سرشت ادراکات اعتباری و تفاوتهای آن با ادراکات حقیقی، بحث جدیدی در معرفت شناسی اسلامی است که اول بار توسط مرحوم آیة الله طباطبایی مطرح شد. علامه طباطبایی با ابداع تفکیک مفاهیم اعتباری، گام بزرگی در جهت شناخت امور اعتباری و به تبع آن علوم قراردادی برداشت و حوزه اعتبارات خود را به مباحث انسان شناسی، علم اخلاق، فلسفه اخلاق، جاکعه شناسی و غیره گسترش داد و نتیاج توجیه برانگیزی را از آن برگرفت. اما با توجه به اینکه مساله ادراکات اعتباری جزیی از معرفت شناسی علامه طباطبایی است و علامه در خلال مباحث معرفتی خود به آن دست یافت، مهم ترین هدفی که از طرح این مطلب داشت مسلما هدفی در حوزه معرفت و معرفت شناسی بوده است علامه با طرح این مبحث یک نوع رئالیسم جدید را معرفی کرد، چرا که اعتباریات صرفا ساخته ذهن نیستند بلکه متکی بر حقایق بوده و آثاز واقعی به دنبال دارند؛ لذا عالم واقع دو لایه دارد: یک لایه حقیقی و یک لایه اعتباری، که بر این مبنا ادراکات هم دو دسته می شوند، حقیقی و اعتباری. رئالیسم علامه بر اساس مبحث اتباریات، از مسائل ممی است که در این پژوهش مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. به علاوه همچنان که در مقدمه کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم آمده است علامه با طرح مباحث این کتاب، و از جمله بحث اعتباریات، قصد پاسخ گویی به مکتب مارکسیسم را داشت. اینکه علامه با طرح این مبحث چگونه توانست به این جریان نسبی گرایی پاسخ دهد و نسبت و تغییر در افکار را رد نماید، یکی دیگر از مباحث مطرح شده در این رساله است. در کنار این مباحث، بحث رابطه تولیدی بین حقایق و اعتباریات، احکام جاری در اعتباریات و طریق سلوک فکری در اعتباریات، از جمله مباحث دیگری است که از دیدگاه علامه طباطبایی و شهید مطهری به آن خواهیم پرداخت. واژگان کلیدی: ادراکات حقیقی، ادراکات اعتباری، اعتبار، حقیقت، عالم واقع.
بررسی سرشت ادراکات اعتباری و تفاوتهای آن با ادراکات حقیقی، بحث جدیدی در معرفت شناسی اسلامی است که اول بار توسط مرحوم آیة الله طباطبایی مطرح شد. علامه طباطبایی با ابداع تفکیک مفاهیم اعتباری، گام بزرگی در جهت شناخت امور اعتباری و به تبع آن علوم قراردادی برداشت و حوزه اعتبارات خود را به مباحث انسان شناسی، علم اخلاق، فلسفه اخلاق، جاکعه شناسی و غیره گسترش داد و نتیاج توجیه برانگیزی را از آن برگرفت. اما با توجه به اینکه مساله ادراکات اعتباری جزیی از معرفت شناسی علامه طباطبایی است و علامه در خلال مباحث معرفتی خود به آن دست یافت، مهم ترین هدفی که از طرح این مطلب داشت مسلما هدفی در حوزه معرفت و معرفت شناسی بوده است علامه با طرح این مبحث یک نوع رئالیسم جدید را معرفی کرد، چرا که اعتباریات صرفا ساخته ذهن نیستند بلکه متکی بر حقایق بوده و آثاز واقعی به دنبال دارند؛ لذا عالم واقع دو لایه دارد: یک لایه حقیقی و یک لایه اعتباری، که بر این مبنا ادراکات هم دو دسته می شوند، حقیقی و اعتباری. رئالیسم علامه بر اساس مبحث اتباریات، از مسائل ممی است که در این پژوهش مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. به علاوه همچنان که در مقدمه کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم آمده است علامه با طرح مباحث این کتاب، و از جمله بحث اعتباریات، قصد پاسخ گویی به مکتب مارکسیسم را داشت. اینکه علامه با طرح این مبحث چگونه توانست به این جریان نسبی گرایی پاسخ دهد و نسبت و تغییر در افکار را رد نماید، یکی دیگر از مباحث مطرح شده در این رساله است. در کنار این مباحث، بحث رابطه تولیدی بین حقایق و اعتباریات، احکام جاری در اعتباریات و طریق سلوک فکری در اعتباریات، از جمله مباحث دیگری است که از دیدگاه علامه طباطبایی و شهید مطهری به آن خواهیم پرداخت. واژگان کلیدی: ادراکات حقیقی، ادراکات اعتباری، اعتبار، حقیقت، عالم واقع.
معرفت شناسی ادراکات اعتباری از نظر علامه طباطبایی و شهید مطهری
3/21/2011 12:00:00 AM
برای این سند علمی فایلی وجود ندارد
معرفت شناسی از دیدگاه علامه طباطبایی و شهید مطهری
پایاننامه: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی - 1385 - [کارشناسی ارشد]
ادراکات اعتباری و اندیشه اجتماعی سیاسی علامه طباطبایی
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1390 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
مردم سالاری دینی در پرتو نظریه ادراکات اعتباری علامه طباطبایی
نویسنده:
احمد رضا یزدانی مقدم
،
مقاله نشریه: حکومت اسلامی » سال 1388 (پياپي 51)، بهار 1388 شماره1
ارزش عقل و ادراکات آن از نظر ابن عربی و علامه طباطبایی
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1389 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
جایگاه ادراکات حقیقی و اعتباری در علم اصول فقه نزد علامه طباطبایی
نویسنده:
سیف الله صرامی
،
مقاله نشریه: پژوهش و حوزه » سال 1385 (پياپي 28)، پاييز و زمستان 1385 شماره3-4
حرکت جوهری و ادراکات اعتباری با نگاه به اندیشه فلسفی - سیاسی علامه طباطبایی
نویسنده:
احمدرضا یزدانی مقدم
،
مقاله نشریه: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی » سال 1387 (پياپي 39)، پاييز 1387 شماره3
بررسی و تبیین فلسفه اخلاق از دیدگاه شهید مطهری و علامه طباطبایی
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1387 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
نقش فطرت در تکامل اجتماعی از دیدگاه علامه طباطبائی و شهید مطهری
مقاله نشریه: معرفت فرهنگی اجتماعی » سال 1398 پاییز 1398 شماره 4
بررسی اعتباری بودن علوم انسانی از منظر علامه طباطبایی (ره)
نویسنده:
قاسم ترخان
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1401 شماره 105