بازشناسی شاخصههای تفسیر واعظانه و تمایز آن با دیگر تفاسیر
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1400 شماره 100
چکیده:
تفسیر واعظانه، نخستین گونه شناختهشده از تفسیر در سده نخست است که در سدههای پنجم تا دهم رشد چشمگیری یافت و مورد استقبال مردم قرار گرفت، اما پس از آن، وارد دوران افول شد؛ تا امروزه ضمن تغییر در برخی از شاخصهها، در قالب تفاسیر تربیتی، هدایتی و اجتماعی بازتولد یابد، اما ابعاد این شیوه تفسیری، همچنان ناشناخته مانده است؛ درحالی که توجه به تفاسیری تودهنگر همچون تفسیر واعظانه، در کاهش فاصله تفسیر با توده مسلمان مؤثر است. تاکنون شاخصههای تفسیر واعظانه به نیکی از دیگر گونههای تفسیری متمایز نگشته و ملاک دقیقی برای شناخت و تمایز آن ارائه نشده، تا جایی که حتی بین برخی از محققان، تفسیر واعظانه با گونههای «عرفانی» و «تربیتی- هدایتی» خلط شده است. در پژوهش پیش رو، ضمن تمرکز بر شش تفسیر واعظانه از فریقین، شاخصههای تمیزدهنده این گونه تفسیری از سایر گونهها، با روشی توصیفی-تحلیلی، ذیل هشت عنوان شناسایی شده که عبارتاند از: تأویل آیات با لطایف و اشارات عرفانی، استفاده از تشبیه، تمثیل و داستان، نگارش به زبان بومی، استفاده از ادبیات ساده در قالب جملات کوتاه، گویش نصیحتگونه و خیرخواهانه، استفاده از مفاهیم مرتبط با وعظ در قرآن، استفاده اندرزی از روایات و بالاخره بهرهگیری اشاری از رموز عددی. تفاسیر واعظانه در شاخصههای فوق با برخی از گونههای تفسیری اشتراکاتی دارند که در مقاله تبیین شده است.
تفسیر واعظانه، نخستین گونه شناختهشده از تفسیر در سده نخست است که در سدههای پنجم تا دهم رشد چشمگیری یافت و مورد استقبال مردم قرار گرفت، اما پس از آن، وارد دوران افول شد؛ تا امروزه ضمن تغییر در برخی از شاخصهها، در قالب تفاسیر تربیتی، هدایتی و اجتماعی بازتولد یابد، اما ابعاد این شیوه تفسیری، همچنان ناشناخته مانده است؛ درحالی که توجه به تفاسیری تودهنگر همچون تفسیر واعظانه، در کاهش فاصله تفسیر با توده مسلمان مؤثر است. تاکنون شاخصههای تفسیر واعظانه به نیکی از دیگر گونههای تفسیری متمایز نگشته و ملاک دقیقی برای شناخت و تمایز آن ارائه نشده، تا جایی که حتی بین برخی از محققان، تفسیر واعظانه با گونههای «عرفانی» و «تربیتی- هدایتی» خلط شده است. در پژوهش پیش رو، ضمن تمرکز بر شش تفسیر واعظانه از فریقین، شاخصههای تمیزدهنده این گونه تفسیری از سایر گونهها، با روشی توصیفی-تحلیلی، ذیل هشت عنوان شناسایی شده که عبارتاند از: تأویل آیات با لطایف و اشارات عرفانی، استفاده از تشبیه، تمثیل و داستان، نگارش به زبان بومی، استفاده از ادبیات ساده در قالب جملات کوتاه، گویش نصیحتگونه و خیرخواهانه، استفاده از مفاهیم مرتبط با وعظ در قرآن، استفاده اندرزی از روایات و بالاخره بهرهگیری اشاری از رموز عددی. تفاسیر واعظانه در شاخصههای فوق با برخی از گونههای تفسیری اشتراکاتی دارند که در مقاله تبیین شده است.
بازشناسی شاخصههای تفسیر واعظانه و تمایز آن با دیگر تفاسیر
3/21/2021 12:00:00 AM
برای این سند علمی فایلی وجود ندارد
تمایز مبانی تمدن مهدوی با تمدن غرب و غوامل بسترزای آن
نویسنده:
مجید احمدی کچایی*
،
مقاله نشریه: پژوهش های مهدوی » سال 1394 بهار 1394 شماره12
الاهیات آزادیبخش آمریکای لاتین و وجوه تمایز آن با الاهیات مسیحی معاصر
نویسنده:
یاسر عسگری
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1388 شماره 56
روششناسی تفسیر القرآن العظیم و تفسیر بیان السعادة و مقایسه آن دو با هم
نویسندگان:
جمال فرزند وحی
،
میلاد اسدی (نویسنده مسئول)
،
مقاله نشریه: مطالعات علوم قرآن » سال 1402 شماره 1
معیارهای شناسایی مهدی موعود (عج) و تمایز آن از مدعیان دروغین
نويسنده:
محمد شهبازیان
،
کتاب: مرکز بینالمللی ترجمه و نشر المصطفی (ص) - 1399
معیارهای شناسایی مهدی موعود (عج) و تمایز آن از مدعیان دروغین
نويسنده:
محمد شهبازیان
،
کتاب: مرکز بینالمللی ترجمه و نشر المصطفی (ص) - 1398
معیارهای شناسایی مهدی موعود (عج) و تمایز آن از مدعیان دروغین
نويسنده:
محمد شهبازیان
،
کتاب: مرکز بینالمللی ترجمه و نشر المصطفی (ص) - 1397
جریانشناسی عرفانی تفاسیر واعظانه با رویکرد تطبیقی در تفاسیر فریقین
نویسندگان:
باقر ریاحی مهر
،
سید محمد حسینی پور
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1402 شماره 108