چکیده:
بسیاری از فقیهان متأخر اهل تسنن ساختارهای فقهی- حقوقی طراحی کرده‌‌اند. این ساختارها دو جنبه‌‌ای هستند؛ بدین‌‌معنا که از دو ساختار علمی بهره برده‌‌اند. در مقاله حاضر این نظریه دنبال می‌‌شود که متأخران اهل تسنن (از زرقاء) ساختارهای فقهی خود را با توجه به علم حقوق طراحی کرده‌‌اند. آنان کوشیده‌‌اند ساختارهای فقهی را به ساختارهای حقوقی نزدیک سازند. برخی از فقیهان اهل تسنن ساختار فقه را ناظر به حقوق طراحی کرده‌‌اند (ساختار زحیلی و شلتوت)، اما برخی دیگر افراط داشته و ساختار فقه را از علم حقوق اقتباس نموده‌‌اند. روش دوم مناسب طراحی ساختار علم فقه نیست، هرچند در ساختار قانونگذاری شاید بتوان از آن دفاع کرد؛ چون زبان قانون باید بین‌‌المللی باشد. در این مقاله شش ساختار از مهم‌‌ترین ساختارهای فقهی حقوقی با نگاه انتقادی بررسی و مزایا و کاستی‌‌های آنها بیان می‌‌شوند. این ساختارها عبارتند از: ساختار زرقاء در الفقه الاسلامی فی ثوبه الجدید؛ ساختار خلّاف در علم اصول الفقه؛ ساختار شلتوت در الاسلام عقیدة و شریعة؛ ساختار فقه در الموسوعة الفقهیة الکویتیة؛ ساختار وهبة زحیلی در الفقه الاسلامی و ادلته؛ و ساختار جمال عطیه در تجدید الفقه الاسلامی.

دانــلود