نبایسته ها در تفاسیر یکصدساله اخیر
نویسنده:
محمد فرجاد
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1375 7-8
کلیدواژه:
تفسیر به رأى
،
اقتصاد قرآن
،
حقوق زن در
،
فلسفه سیاسى
،
فلسفه تاریخ
،
حقوق جزائى
،
پلورالیسم
،
سکولاریسم
،
ربا
،
تعدد زوجات
چکیده:
در این مقاله آفات راه یافته به تفاسیر قرن معاصر مورد بررسى و نقد قرار گرفته است. یکى از مهمترین آفات تفاسیر معاصر، ارائه تفسیر جدید در موضوعات اقتصادى قرآن است. برخى حرام بودن ربا را از جهت مقدار تخصیص زدند و بعضى قرض تولیدى را از محدوده ربا بیرون شمردند و اظهار داشتند که هر گاه براى تولید، وام دریافت شود، سودى که بر آن وام تعلّق گیرد، ربا به شمار نمىآید. و دیگرانى آن را به عصر جاهلى محدود کردند. در صورتى که تمام این تفاسیر با واژگان و سیاق آیه هیچگونه تناسبى ندارد و انحصار حرمت ربا به رباى مصرفى نه تولیدى با فلسفه ربا، تقابل بیع و ربا در آیه "احل اللَّه البیع و حرم الربا" و شمول حرمت نسبت به ربا در قرض تولیدى که در صدر اسلام رواج داشته ناسازگار است. در بحث تحلیل حقوق زن، ممنوعیت تعدد زوجات با مفهوم و مصداق عدالت در آیات قرآن همخوان نیست. در فلسفه سیاسى و تحلیل دموکراسى، بىاعتبار خواندن رأى اکثریت و مستندسازى آن به آیات قرآن با سیاق آن آیات ناسازگار است. در قوانین جزائى و کیفرى، وحشیانه خواندن حد سرقت و توصیه به تبعید و زندان و حمل حدّ زانى و سارق بر اباحه نه وجوب ناشى از عدم آگاهى این گونه مفسّران نسبت به سیستم دین اسلام است. به چالش کشیدن مالکیت خصوصى با بهرهگیرى از برخى آیات با آیاتى که بر مالکیت خصوصى مُهر تأیید مىزند ناسازگار است. انتخاب تفسیر پوزیتیویستى، تجربى، تحققى و تحصّلى با ناپایدارى دریافتهاى تجربى ناسازگار است و تفسیر گران پوزیتیویسم نیز لغزشهایى داشتهاند. تفسیر شیطان به خطرات جوّ زمین، تفسیر جنزدگى به آلودگى میکروب، تفسیر طیراً ابابیل به پشه و مگس حامل میکروب، توجیه معجزات پیامبران، تفسیر پلورالیستى عروج عیسى(ع)، و اعتقاد به سکولاریسم از جمله این لغزشهاست.
در این مقاله آفات راه یافته به تفاسیر قرن معاصر مورد بررسى و نقد قرار گرفته است. یکى از مهمترین آفات تفاسیر معاصر، ارائه تفسیر جدید در موضوعات اقتصادى قرآن است. برخى حرام بودن ربا را از جهت مقدار تخصیص زدند و بعضى قرض تولیدى را از محدوده ربا بیرون شمردند و اظهار داشتند که هر گاه براى تولید، وام دریافت شود، سودى که بر آن وام تعلّق گیرد، ربا به شمار نمىآید. و دیگرانى آن را به عصر جاهلى محدود کردند. در صورتى که تمام این تفاسیر با واژگان و سیاق آیه هیچگونه تناسبى ندارد و انحصار حرمت ربا به رباى مصرفى نه تولیدى با فلسفه ربا، تقابل بیع و ربا در آیه "احل اللَّه البیع و حرم الربا" و شمول حرمت نسبت به ربا در قرض تولیدى که در صدر اسلام رواج داشته ناسازگار است. در بحث تحلیل حقوق زن، ممنوعیت تعدد زوجات با مفهوم و مصداق عدالت در آیات قرآن همخوان نیست. در فلسفه سیاسى و تحلیل دموکراسى، بىاعتبار خواندن رأى اکثریت و مستندسازى آن به آیات قرآن با سیاق آن آیات ناسازگار است. در قوانین جزائى و کیفرى، وحشیانه خواندن حد سرقت و توصیه به تبعید و زندان و حمل حدّ زانى و سارق بر اباحه نه وجوب ناشى از عدم آگاهى این گونه مفسّران نسبت به سیستم دین اسلام است. به چالش کشیدن مالکیت خصوصى با بهرهگیرى از برخى آیات با آیاتى که بر مالکیت خصوصى مُهر تأیید مىزند ناسازگار است. انتخاب تفسیر پوزیتیویستى، تجربى، تحققى و تحصّلى با ناپایدارى دریافتهاى تجربى ناسازگار است و تفسیر گران پوزیتیویسم نیز لغزشهایى داشتهاند. تفسیر شیطان به خطرات جوّ زمین، تفسیر جنزدگى به آلودگى میکروب، تفسیر طیراً ابابیل به پشه و مگس حامل میکروب، توجیه معجزات پیامبران، تفسیر پلورالیستى عروج عیسى(ع)، و اعتقاد به سکولاریسم از جمله این لغزشهاست.
نبایسته ها در تفاسیر یکصدساله اخیر
3/20/1996 12:00:00 AM
موضع عقلایى در حوادث اخیر
نویسنده:
نیا محمدرضا حافظ
،
مقاله نشریه: پاسدار اسلام » سال 1389 شماره 206
جریانشناسی عرفانی تفاسیر واعظانه با رویکرد تطبیقی در تفاسیر فریقین
نویسندگان:
باقر ریاحی مهر
،
سید محمد حسینی پور
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1402 شماره 108
وضعیت تفاسیر شیعی در هند
نویسنده:
سید مصطفی احمدزاده
،
مقاله نشریه: مشکوه » سال 1391 پاييز 1391 شماره116