چکیده:
تاریخ کلام در قرون نخستین به روشنی حاوی این واقعیت است که اراده در نظر نخستین اندیشمندان امامیه، حقیقتی حادث و متمایز از علم و قدرت خداوند بوده است. علم انگاری اراده خداوند اما، اگر چه در تاریخ کلام اسلامی نخستین بار در جریان کلامی اعتزال مطرح شد اما در جریان کلام امامیه، این متکلمان دوران میانه هستند که در تبیین اراده چنین دیدگاهی را مطرح می‌کنند. متکلمان امامیه دوران میانه، اراده را به داعی و داعی را به علم به مصلحت درون فعل شناسانده‌اند. میراث باقی مانده از ایشان، اگر چه در این امر که اراده الهی امری حادث است و فعلی یا ذاتی است و قدیم، مذبذب و در رفت و برگشت است؛ با این همه می‌توان بر پایه شواهدی، ایدۀ حدوث اراده بر قدمت آن را ترجیح داد. تحلیل این داستان که چرا متکلمان این دوران بر خلاف جریان عمومی کلام امامیه، تقریر دیگری از اراده الهی ارائه می‌کنند و بر خلاف متکلمانی چون شیخ مفید و سید مرتضی که با ایدۀ داعی خواندن اراده مخالف بوده، اراده را داعی دانسته و آن را تثبیت می‌کنند، به چالش‌های معرفتی‌ای باز می‌گردد که از سوی جریان فکر فلسفی برای تبیین اراده تا آن زمان ارائه می‌شد.

برای این سند علمی فایلی وجود ندارد