ایران باستان از دریچه فرهنگ؛ تأملی بر چرایی و چگونگی بازخوانی فرهنگی تاریخ ایران باستان در تاریخنگاری ابوریحان بیرونی
نویسندگان:
حمید صادقی
،
شهناز حجتی نجف ابادی
،
مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1400 شماره 2 - تابستان 1400 - مسلسل 86
چکیده:
نگاه ابوریحان بیرونی (د. 442ه.ق.) به تاریخ ایران باستان با گذر از رویکردهای سیاسی محض و معطوف به قدرت، خصلتی فرهنگی- انتقادی به خود گرفته است. چنین بینشی، محصول چند عامل مهم، همچون گستره گفتمان ایرانگرایی در این دوره و تمایزات رویکردی ـ روششناختی بینش تاریخی ابوریحان بوده است. مسئله اصلی پژوهش حاضر، تحلیل و تبیین این خصلتهای چندگانه در روایت ابوریحان بیرونی از تاریخ ایران باستان است. نتایج پژوهش نشان میدهد، رویکرد فرهنگی ابوریحان به تاریخ باستانی ایران هم جنبههای اسطورهشناختی و هم ابعاد تاریخی آن را به شیوهای دور از جانبداری و تعصب در برمیگیرد و نگرشهای فقط سیاست محور و معطوف به قدرت را در نظام تاریخنگاری ایرانی ـ اسلامی به چالش میکشد و سرانجام دریچهای نو نسبت به بازخوانی مجدد این دوره از تاریخ ایران میگشاید که خودآگاه یا ناخودآگاه، خادم مسئله هویت ایرانی شده است
نگاه ابوریحان بیرونی (د. 442ه.ق.) به تاریخ ایران باستان با گذر از رویکردهای سیاسی محض و معطوف به قدرت، خصلتی فرهنگی- انتقادی به خود گرفته است. چنین بینشی، محصول چند عامل مهم، همچون گستره گفتمان ایرانگرایی در این دوره و تمایزات رویکردی ـ روششناختی بینش تاریخی ابوریحان بوده است. مسئله اصلی پژوهش حاضر، تحلیل و تبیین این خصلتهای چندگانه در روایت ابوریحان بیرونی از تاریخ ایران باستان است. نتایج پژوهش نشان میدهد، رویکرد فرهنگی ابوریحان به تاریخ باستانی ایران هم جنبههای اسطورهشناختی و هم ابعاد تاریخی آن را به شیوهای دور از جانبداری و تعصب در برمیگیرد و نگرشهای فقط سیاست محور و معطوف به قدرت را در نظام تاریخنگاری ایرانی ـ اسلامی به چالش میکشد و سرانجام دریچهای نو نسبت به بازخوانی مجدد این دوره از تاریخ ایران میگشاید که خودآگاه یا ناخودآگاه، خادم مسئله هویت ایرانی شده است
ایران باستان از دریچه فرهنگ؛ تأملی بر چرایی و چگونگی بازخوانی فرهنگی تاریخ ایران باستان در تاریخنگاری ابوریحان بیرونی
3/21/2021 12:00:00 AM
تأملی بر هویت شناسی و سودمندی تاریخ در فرهنگ و تمدن سازی
نویسنده:
عباس ایزدی فر
،
مقاله نشریه: اسلام پژوهان » سال 1392 شماره سوم - بهار 92
دموکراتیزاسیونِ فرهنگ و چالشهای هرمنوتیکی در سیاستگذاری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
نویسنده:
حسین پرکان
،
مقاله نشریه: گفتمان نخبگان علوم انسانی » سال 1397 شماره 4
تأملی در چگونگی تأثیر مناقشات کلام سیاسی بر رقابتهای سیاسی (با تأکید بر دوره تأسیس نظام جمهوری اسلامی ایران؛ 60-57 )
نویسندگان:
غلامرضا بهروزی لک
،
علی آقاجانی
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1396 شماره 78 - تابستان 96
دموکراتیزاسیون فرهنگ و چالشهای هرمنوتیکی در سیاست گذاری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
نویسنده:
حسین پرکان*
،
مقاله نشریه: نشریه مطالعات فرهنگی اجتماعی حوزه » سال 1397 دوره 2، شماره 2 (پاییز و زمستان 1397)
تاملی در چگونگی تاثیر مناقشات کلام سیاسی بر رقابت های سیاسی (با تاکید بر دوره تاسیس نظام جمهوری اسلامی ایران؛ 60-57 )
نویسندگان:
غلامرضا بهروزی لک
،
علی آقاجانی
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1396 تابستان 1396 شماره2
بررسی تطبیقی فرهنگ سیاسی مردم ایران در قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1378 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
تازه های نگارش و نشر: شاه و دربار در ایران باستان؛ جشن نامۀ دکتر کورش صفوی؛ نشریات ویژه زنان سیر تاریخی نشریات زنان در ایران معاصر؛ تاریخ شفاهی و جایگاه آن در تاریخ نگاری معاصر ایران؛ تغییرات اجتماعی در ایران از نگاه مورخان پار سینویس بلعمی تا جوینی؛
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1395 شماره 157
تاریخ اجتماعی شیعیان ایران در دوره تیموریان با تأکید بر آداب و رسوم مذهبی
مقاله نشریه: فرهنگ پژوهش » سال 1392 شماره 13- بهار 92
تاثیر فرهنگ یونانی بر مقام و موقعیت زنان در ایران عصر سلوکی و اشکانی (علمی-پژوهشی)
نویسندگان:
محمد بهرامی*
،
شهناز حجتی نجف آبادی
،
مقاله نشریه: تحقیقات تاریخ اجتماعی » سال 1401 دوره 12، شماره 1 (بهار و تابستان 1401)