چکیده:
 بررسى نقش علم اسباب نزول در تفسیر آیات وحى و بهره ورى از تفسیر آیه در جهت ارزیابى و نقد سبب نزول است. شکل روایتى اسباب نزول، کثرت اسباب نزول رسیده از طریق اهل سنّت، تأثیر پذیرى از اسرائیلیّات، تسامح و تساهل در برابر اسرائیلیّات و مسأله دار بودن راویان، اهمیّت نقد اسباب نزول و شناخت ملاکهاى آن را دو چندان مى‌سازد. از سوى دیگر، افزون بر ضعف‌هاى سندى، روایات اسباب نزول به لحاظ دلالت و محتوا با ضعفهاى اساسى روبرویند. بسیارى از روایات، نقل به معنا است و تحت تأثیر شرایط سیاسى و فرهنگى قرن اول، راویان ناگزیر از نقل سینه به سینه روایات بوده‌اند و در این میان تغییراتى در سبب نزول رخ مى‌داده است به گونه‌اى که اکنون برخى از اسباب نزول متضاد مى‌نمایند و تعداد بسیارى استنباط شخصى راویان است. بنابراین باید در استفاده از اسباب نزول به معیارها و ضوابط اعتبار یک روایت توجه داشت و تنها اسباب نزولى را پذیرفت که با آیه، ضروریات دین و عقل ناسازگار ننماید. نویسنده، در ادامه ناهمخوانى سبب نزول با محتوا، سیاق و ظاهر آیه را در آیات مریم، 77، انعام/108، فاطر/22، انفال، 67 با استناد به آیات قرآن و روایات و دلایل عقلى و نقلى به اثبات رسانده است.

دانــلود