اصطلاح «مَعنیٰ» در کلام اسلامی (معنا، اثبات، نقد)
نویسنده:
حمید عطائی نظری
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1400 شماره 188
کلیدواژه:
کلام اسلامی
،
مَعنیٰ
،
معانی
،
مُعَمَّر
،
معتزله
،
عَرَض
،
اَعراض
،
اَحوال
،
صفات
،
بَهشَمیّه
چکیده:
اصطلاح «مَعنیٰ» یکی از اصطلاحات فنّی بسیار مهمّ و کلیدی در کلام قدیم اسلامی بهشمار میآید که در مسائل و مباحث مختلف کلامی فراوان بهکار رفته است. بهرغم اهمّیّت و کاربرد وافر این اصطلاح در دانش کلام، معنا و مفهوم آن با ابهام و پوشیدگی بسیاری همراه بوده است و چیستی معنای حقیقی آن نزد متکلّمان متقدّم به پرسشی بحثبرانگیز و مناقشهآمیز در تحقیقات کلامی معاصر بدل شده است. در پاسخ به این پرسش، تاکنون مقالات و جستارهای شایان توجّهی نشر یافته است و آراء و نظریّات گوناگونی در باب معنای اصطلاح «مَعنیٰ» پیش نهاده شده. در نوشتار حاضر، ضمن مروری موجز بر پژوهشهای پیشین در این مسئله، نِکاتی در خصوص مفهوم این اصطلاح ایراد میشود و سپس ادلّۀ باورمندان به نظریّۀ معانی و اشکالات ناقدان بر آن تبیین و بررسی میگردد.
اصطلاح «مَعنیٰ» یکی از اصطلاحات فنّی بسیار مهمّ و کلیدی در کلام قدیم اسلامی بهشمار میآید که در مسائل و مباحث مختلف کلامی فراوان بهکار رفته است. بهرغم اهمّیّت و کاربرد وافر این اصطلاح در دانش کلام، معنا و مفهوم آن با ابهام و پوشیدگی بسیاری همراه بوده است و چیستی معنای حقیقی آن نزد متکلّمان متقدّم به پرسشی بحثبرانگیز و مناقشهآمیز در تحقیقات کلامی معاصر بدل شده است. در پاسخ به این پرسش، تاکنون مقالات و جستارهای شایان توجّهی نشر یافته است و آراء و نظریّات گوناگونی در باب معنای اصطلاح «مَعنیٰ» پیش نهاده شده. در نوشتار حاضر، ضمن مروری موجز بر پژوهشهای پیشین در این مسئله، نِکاتی در خصوص مفهوم این اصطلاح ایراد میشود و سپس ادلّۀ باورمندان به نظریّۀ معانی و اشکالات ناقدان بر آن تبیین و بررسی میگردد.
اصطلاح «مَعنیٰ» در کلام اسلامی (معنا، اثبات، نقد)
3/21/2021 12:00:00 AM
اصطلاح «مَعنیٰ» در کلام اسلامی (معنا، اثبات، نقد)
نویسنده:
حمید عطائی نظری
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1400 شماره 188
اصطلاح «جوهر» در کلام اسلامی
نویسنده:
حمید عطائی نظری
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1401 دوره 33، شماره 1 (فروردین و اردیبهشت 1401)
اصطلاح «اکوان» در کلام اسلامی
نویسنده:
حمید عطائی نظری
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1400 دوره 32، شماره 6 (بهمن و اسفند 1400)
اصطلاح «اَکوان» در کلام اسلامی
نویسنده:
حمید عطائی نظری
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1400 شماره 192
اصطلاح «جوهر » در کلام اسلامی
نویسنده:
حمید عطائی نظری
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1401 شماره 193
اصطلاح شناسی «کلام فلسفی» و «فلسفه کلامی»
نویسنده:
عبدالرحیم سلیمانی بهبهانی
،
مقاله نشریه: مدیریت دانش اسلامی » سال 1399 دوره 2، شماره 2 (پاییز و زمستان 1399)
اصطلاح نامه اخلاق اسلامی
کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » مرکز همکاریهای علمی و بینالملل » کرسی نقد - 1394
نقد و بررسی ادله متکلمان اسلامی در مورد اثبات وجود خدا
پایاننامه: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی - 1385 - [کارشناسی ارشد]
«پاسخ نقد واحد اصطلاح نامه» در یک نگاه
نویسنده:
محمد علی رضایی کرمانی
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1377 شماره 50