تأثیر اخلاق ارسطویی بر اخلاق اسلامی فلسفی
مقاله نشریه: فرهنگ پژوهش » سال 1388 شماره 3 -تابستان 1388
چکیده:
برای یافتن نقاط ضعف و قوّت هر علمی نگاهی به ریشه ها و مبتکران نظریّه های علمی آن علم ، مقدار تأثیر پذیری نظریّات متأخّر از آن و بررسی تحوّلات آن نظریّۀ اولیّه یک امر ضروری است . از جمله علوم مطرح در حوزۀ علوم انسانی « اخلاق » است . مباحث اخلاقی از قدیمی ترین مباحث در حوزۀ علوم انسانی است . تا آن جا که می توان قدمت آن را به قدمت اصل پیدایش انسان برگردانید . لکن تا قبل از اختراع خطّ و کتابت ، این مباحث صِرفاً در قالب پند و اندرز ، اوامر و نواهی ، وعظ و نصیحت و ارائۀ الگوهای برتر در قالب داستان ها و حکایات ارائه می گردید . تدوین مرسوم اخلاق به سان سایر علوم انسانی - به جا یا نا بجا - به قرن پنجم قبل از میلاد در حوزۀ علمی « آتن » و سپس « اسکندریّه یونان » ارجاع داده می شود . میدان باز سیاسی و اقتضائات کشور گشایی و نیاز به سیاست و برنامۀ صحیح هدایت جامعۀ آن روز آتن سبب شد تا علماء وقت علاوه بر پرداختن به علوم تجربی ، به علوم انسانی نیز روی آورده و در صدد تربیت بهینۀ جوانان آن مرز و بوم برای توسعۀ بیش تر کشور و تداوم پیش رفت ها برآیند . با گسترش کرسی های مختلف درسی و علمی و دینی ، تضارب آراء رخ نمود و در این میان آنی ماندگارتر و فراگیرتر شد که برای آن محیط و آن فرهنگ ، بلکه برای نسل های بعد کارآمد تر و جذّاب تر بود . بدین جهت مهمّ ترین آرائی که از آن زمان به دست ما رسیده است ، عمدتاً از دو دانشمند معروف یعنی افلاطون و شاگردش ارسطو است ؛ لکن در لابلای آثار این دو برخی نظریّات پیشینیان و معاصران هم نقل و مورد تأیید یا نقد عقلانی واقع شده اند . در این میان اخلاق و منطق و فلسفۀ این دو مورد توجّه و استناد وافر علماء پس از ایشان واقع و در گذر زمان تا حدود زیادی محفوظ مانده اند .
برای یافتن نقاط ضعف و قوّت هر علمی نگاهی به ریشه ها و مبتکران نظریّه های علمی آن علم ، مقدار تأثیر پذیری نظریّات متأخّر از آن و بررسی تحوّلات آن نظریّۀ اولیّه یک امر ضروری است . از جمله علوم مطرح در حوزۀ علوم انسانی « اخلاق » است . مباحث اخلاقی از قدیمی ترین مباحث در حوزۀ علوم انسانی است . تا آن جا که می توان قدمت آن را به قدمت اصل پیدایش انسان برگردانید . لکن تا قبل از اختراع خطّ و کتابت ، این مباحث صِرفاً در قالب پند و اندرز ، اوامر و نواهی ، وعظ و نصیحت و ارائۀ الگوهای برتر در قالب داستان ها و حکایات ارائه می گردید . تدوین مرسوم اخلاق به سان سایر علوم انسانی - به جا یا نا بجا - به قرن پنجم قبل از میلاد در حوزۀ علمی « آتن » و سپس « اسکندریّه یونان » ارجاع داده می شود . میدان باز سیاسی و اقتضائات کشور گشایی و نیاز به سیاست و برنامۀ صحیح هدایت جامعۀ آن روز آتن سبب شد تا علماء وقت علاوه بر پرداختن به علوم تجربی ، به علوم انسانی نیز روی آورده و در صدد تربیت بهینۀ جوانان آن مرز و بوم برای توسعۀ بیش تر کشور و تداوم پیش رفت ها برآیند . با گسترش کرسی های مختلف درسی و علمی و دینی ، تضارب آراء رخ نمود و در این میان آنی ماندگارتر و فراگیرتر شد که برای آن محیط و آن فرهنگ ، بلکه برای نسل های بعد کارآمد تر و جذّاب تر بود . بدین جهت مهمّ ترین آرائی که از آن زمان به دست ما رسیده است ، عمدتاً از دو دانشمند معروف یعنی افلاطون و شاگردش ارسطو است ؛ لکن در لابلای آثار این دو برخی نظریّات پیشینیان و معاصران هم نقل و مورد تأیید یا نقد عقلانی واقع شده اند . در این میان اخلاق و منطق و فلسفۀ این دو مورد توجّه و استناد وافر علماء پس از ایشان واقع و در گذر زمان تا حدود زیادی محفوظ مانده اند .
تأثیر اخلاق ارسطویی بر اخلاق اسلامی فلسفی
3/21/2009 12:00:00 AM
واکاوی تاثیر مکتب فلسفی مشائی یونانی بر فلسفه اسلامی
نویسندگان:
احمدرضا بهنیافر
،
یدالله حاجی زاده*
،
مقاله نشریه: نامه ایران و اسلام » سال 1398 دوره 9، شماره 4 (زمستان 1398)
تاثیر ایمان بر اخلاق فضیلت از دیدگاه اسلامی
نویسنده:
حجت الله آزاد
،
کتاب: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی - 1393
درآمدی بر اخلاق فلسفی در حکمت متعالیه
نویسنده:
سید خلیل الرحمان طوسی
،
کتاب: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی - 1396
تحلیل رابطه رویکرد اخلاق فلسفی اسلامی با فلسفه اخلاق معاصر
نویسندگان:
علی اصغر محمدزاده
،
سکینه کلانتری
،
مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1399 شماره 38
بررسی تاثیر اخلاق حرفهای بر انگیزش کارکنان
نویسندگان:
حسین رجب دری
،
قدرت اله طالب نیا
،
مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1396 شماره 47
تاثیر فلسفی ابن رشد بر ابن میمون و آکویناس
پایاننامه: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام - دانشکده علوم انسانی - 1385 - [کارشناسی ارشد]
تأثیر فلسفی ابن رشد بر ابن میمون و آکویناس
پایاننامه: باقرالعلوم(ع) - 1385 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
تاثیر اعتقادات فلسفی ابن سینا بر غزالی در تجرد نفس
نویسندگان:
عین اله خادمی*
،
اکبر اقوام کرباسی
،
مقاله نشریه: تأملات فلسفی » سال 1393 پاييز و زمستان 1393 شماره13