ماهیت و قلمرو قاعدۀ «الزّرعُ لِلزّارعِ وَ لَو کانَ غاصِباً»

نویسندگان:

مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1396 شماره 4

کلیدواژه: زراعت ، زارع ، مزارعه ، غاصب ، حق زارعانه

چکیده:
قواعد فقهی برای تبیین و استخراج فروع فقهی و حقوقی کاربرد فراوانی دارد. از جملۀ آنها قاعدۀ «الزَّرعُ لِلزّارِع وَ لو کانَ غاصِباً میباشد که در انتهای مادۀ 33 قانون مدنی انعکاس یافته است. برابر قسمت انتهایی مادۀ 33 قانون مدنی: «... مگر اینکه نماء یا حاصل از اصله یا حبّه غیرحاصل شده باشد که در این صورت درخت و محصول، مال صاحبِ اصله یا حبّه خواهد بود، اگر چه بدون رضایت صاحب زمین کاشته شده باشد.» اگر شخصی بذر متعلّق به خود یا دیگری را در ملک متعلّق به دیگری بکارد، محصول، متعلّق به صاحب بذر است، اگر چه زمین را غصب کرده باشد. در این نوشته با بهرهگیری از روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی فروعات این قاعده میپردازیم. در نهایت علاوه بر تثبیت این قاعده، در خصوص محصولات بهدست آمده از حبّه و تعمیم آن به محصولات بهدست آمده از اصل درخت، بهنظر میرسد نتاج حیوانات و حقّ زارعانه نسبت به غاصب از مواردی است که از این قاعده تبعیت نکرده و حکم مستقلّی دارند.

دانــلود

اسناد مشابه

سامانه مدیریت دانش کتابخانه‌ای

ماهیت و قلمرو قاعدۀ «الزّرعُ لِلزّارعِ وَ لَو کانَ غاصِباً»

بررسی ماهیت و قلمرو قاعده الزرع للزاع و لو کان غاصبا

ماهیت و قلمرو علم الکتاب

اتصّاف ماهیّت به وجود در پرتو قاعدة فرعیّت در اندیشة صدرالمتألهین

بررسی حدیث «کان الله و لم یکن معه شیء»

مقایسۀ قاعدۀ اصولی با قاعده و مسألۀ فقهی

قلمرو فلسفه

قلمرو قرآن

قاعده عدل و انصاف

ماهیت و اهداف فمینیسم

قاعده لزوم