چکیده:
 دیدگاه‌هاى کلامى، فقهى و قرآنى اباضیه و نظرگاه ایشان درباره دانش‌هاى قرآنى مورد بررسى و نقد قرار گرفته است. اباضیه یکى از فرقه‌هاى خوارج به شمار مى‌آید و انکار اباضیان این حقیقت را تغییر نمى‌دهد. اباضیه اسماء و صفات خدا را توقیفى مى‌دانند صفات خدا را عین ذات او مى‌شناسند، خدا را همانند هیچ موجودى نمى‌دانند و آیات تشبیه را تأویل مى‌کنند، خدا را غیرقابل رؤیت مى‌دانند و از مخالفان پاسخ مى‌دهند و ادعاى خویش را به براهین عقلى و نقلى مستند مى‌سازند. در بحث حدوث قرآن برخى از نویسندگان اباضیه، قدیم بودن قرآن را مى‌پذیرند و عده‌اى حدوث قرآن را. شرط نبوت نبى، داشتن کتاب و شریعت نیست. پیامبران از عصمت برخوردارند. انسان‌ها در زندگى اجتماعى به امام نیاز دارند. خلافت ابوبکر و عمر پذیرفته است اما خلافت عثمان ناپسند و خلافت امام على (ع) با پذیرش حکمیت سؤال برانگیز است. گناهکاران کفر نعمت دارند نه کفر شرک. حبط اعمال اصلى پذیرفته شده و مستند به قرآن است. مشرک و گناهکار مخلد در آتش هستند. شفاعت اصلى پذیرفته شده است. اهل بیت در نظام فکرى اباضیه مقامى بس والا دارند.  دومین اصل از اصول اجتماعى اباضیه "مسالک الدین" است. اباضیه از نظر فکرى نه همانندى کامل با معتزله دارند و نه با اشاعره. سه روش تفسیرى ماثور، لغوى و عقلى از روش‌هاى به کار گرفته در تفاسیر و آثار قرآنى اباضیه است. در ادامه نظریّات اباضیه درباره علوم قرآنى از جمله: محکم و متشابه، اعجاز قرآن، ناسخ و منسوخ و تناسب آیات و سوره آمده است. قرآن، سنت، اجماع و قیاس از دلایل احکام شناخته مى‌شود. و در پایان احکام فقهى - قرآنى در مورد طهارت، وضو، نماز، ازدواج، کشیدن سیگار و شهادت و گواهى دادن آمده است.

دانــلود