اشعریان و تحول گفتمان تاریخ‌نگاری محدثان قمی در موضوع امام‌شناسی

مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1401 شماره 1 - بهار 1401- مسلسل 89
چکیده:
دانش تاریخ بر پایه سنّت تجربه‌گرایانه خود در سده‌های اخیر، توان بازنمایی ابعاد فراطبیعی امامان شیعی را ندارد. با توجه به در دسترس نبودن بخش عمده‌ای از منابع تاریخی در محدوده زمانی قرن‌های دو تا پنج هجری، و اهمیت آثار محدثان شیعی، به‌ویژه قمی‌ها در بازنمایی تاریخ امامان در منابع روایی، این پرسش رخ می‌نماید که محدثان قمی چه مسیری را برای بازنمایی ابعاد مختلف شخصیت امامان شیعی(ع) طی کرده‌اند؟ تحقیق حاضر، با نگاهی به روش تحلیل گفتمان و ترسیم گفتمان‌های تاریخی و کلامی و تبیین ارکان آنها در روایات امام‌شناسی محدثان قمی در سده‌های نخستین اسلامی، به تبیین روند فزاینده استفاده از داده‌های کلامی در قالب گزاره‌های تاریخی برای شناساندن امامان و عوامل گسترش آن پرداخته است. یافته‌های پژوهش، نشان می‌دهد که عوامل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و دلایلی چون آمادگی ذهنی مخاطبان، بر غلبه گفتمان کلامی در تاریخ‌نگاری محدثان قمی تأثیرگذار بوده است.

خاندان رازی و تحول تاریخ‌نگاری در آندلس

مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1397 زمستان 96 مسلسل72

گفتمان زن در شیعه و سلفیه و دلایل تحول آن در گفتمان شیعه

مقاله نشریه: اسلام و مطالعات اجتماعی » سال 1399 شماره 3(پیاپی31)

«معجم» و «مشیخه» در اصطلاح محدثان

مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1385 شماره 101

تفسیر قمی در ترازوی نقد

مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1375 5-6

تاریخ‌نگاری ایرانی در حکومت‌های محلی دکن

مقاله نشریه: تاریخ اسلام » سال 1401 شماره 4 زمستان 1400 مسلسل 88

میرزاى قمى و شاهان قاجار

مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1383 شماره بیست و پنجم - بهار 83

بحران و تحول در تجدد

نویسنده: حسین بشیریه ،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1376 شماره 12
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397