بازخوانی دلیل تعظیم شعائر؛ حکم، موضوع و متعلق
نویسنده:
سیفاللّه صرامی
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1398 شماره 99
چکیده:
دلیل تعظیم شعائر اسلامی، بهرغم پشتوانهٔ قرآنی و روایی معتبر و ظرفیت بهرهدهی در فروعات متعدد فقهی و ابعاد مختلف آن در آثار موجود، شفاف و منقّح نیست. کاربرد «دلیل تعظیم شعائر» در استنباط احکام موضوعات حج، نماز، مساجد و آستانهای مقدّس، نمونههایی از کارایی این دلیل فقهی است که ضرورت بحث و بررسی دربارۀ آن را بهخوبی نشان میدهد. بررسی جامع ابعاد این دلیل در سه بخش حکم، موضوع و متعلق، از نوآوریهای مقاله حاضر است. نتیجه این که به لحاظ حکم، وجوب تعظیم شعائر، حُکمی است مستقل و فراتر از «حرمت اهانت به شعائر». شعائر، به لحاظ موضوع، همۀ نمادهای منسوب به پروردگار عالَم ـ اعم از حقیقی و اعتباری ـ را در بر میگیرد. به لحاظ متعلق، صِرفالوجودِ تعظیمِ عرفی کافی است، ولی دستکم در برخی موارد، این صرفالوجود، باید همواره حفظ شود که به معنای وجوب نیاوردن ضد آن خواهد بود.
دلیل تعظیم شعائر اسلامی، بهرغم پشتوانهٔ قرآنی و روایی معتبر و ظرفیت بهرهدهی در فروعات متعدد فقهی و ابعاد مختلف آن در آثار موجود، شفاف و منقّح نیست. کاربرد «دلیل تعظیم شعائر» در استنباط احکام موضوعات حج، نماز، مساجد و آستانهای مقدّس، نمونههایی از کارایی این دلیل فقهی است که ضرورت بحث و بررسی دربارۀ آن را بهخوبی نشان میدهد. بررسی جامع ابعاد این دلیل در سه بخش حکم، موضوع و متعلق، از نوآوریهای مقاله حاضر است. نتیجه این که به لحاظ حکم، وجوب تعظیم شعائر، حُکمی است مستقل و فراتر از «حرمت اهانت به شعائر». شعائر، به لحاظ موضوع، همۀ نمادهای منسوب به پروردگار عالَم ـ اعم از حقیقی و اعتباری ـ را در بر میگیرد. به لحاظ متعلق، صِرفالوجودِ تعظیمِ عرفی کافی است، ولی دستکم در برخی موارد، این صرفالوجود، باید همواره حفظ شود که به معنای وجوب نیاوردن ضد آن خواهد بود.
بازخوانی دلیل تعظیم شعائر؛ حکم، موضوع و متعلق
3/21/2019 12:00:00 AM
بازخوانی دلیل تعظیم شعائر؛ حکم ، موضوع و متعلق
نویسنده:
سیف الله صرامی*
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1398 پاییز 1398 شماره 99
نقد و بررسی دلیل اولویت
نویسنده:
علیرضا عابدی سرآسیا
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1395 شماره 1
پیشینه شناسی شعائر عزاداری سنتی شیعیان
نویسنده:
علیرضا ذکاوتی قراگزلو
،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1379 شماره 63
دلیل اولویت در بوته نقد و بررسی
نویسنده:
علی رضا عابدی سرآسیا
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1398 شماره 100
زیارت اربعین، الگویی در ترویج شعائر دینی
نویسنده:
یدالله حاجی زاده*
،
مقاله نشریه: نشریه جستارهای تاریخ اسلام » سال 1401 دوره 2، شماره 3 (بهار و تابستان 1401)