آثار حقوقی جهت قرارداد؛ مبانی و رویکرد اخلاقی اسلامی
نویسنده:
محمد شکری
،
مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1400 شماره 42
چکیده:
آثار اخلاقی قوانین و مقررات، موضوعی درخور تأمل است. این موضوع نیازمند تحقیق و واکاوی است تا قانونگذار را در تصمیمگیری و تقنین منطبق با قواعد اخلاقی و متضمن رویکرد اخلاقی یاری دهد و از ناکارآمدی اخلاقی قوانین یا رویکرد ضد اخلاقی آنها جلوگیری کند. بند چهارم مادۀ 190 قانون مدنی، یکی از شرایط اساسی صحت معاملات را «مشروعیت برای معامله» معرفی میکند و به موجب آن، انگیزۀ نامشروع را باعث بطلان قرارداد میداند. هدف از ضمانت اجرای حقوقی بطلان قرارداد در موارد جهت نامشروع مصرحه، خودداری از وسیلهقرارگفتن قرارداد برای اجراییکردن اهداف نامشروع، از جمله ارتکاب گناه و رفتارهای ممنوع و منافی با نظم عمومی جامعه، است. همچنین، این تدبیر حقوقی با تحریم معاونت در گناه و ارتکاب جرم و خلاف، هماهنگ است. از سوی دیگر، دستور اخلاقی اسلام مبنی بر ضرورت عدمافشای گناه در این قاعدۀ حقوقی رعایت میگردد. مطابق قانون، تصریح به جهت قرارداد ضروری نیست؛ اما در صورت تصریح بدان، نباید نامشروع باشد. رویکرد اخلاقی و اجتماعی این جنبه، یعنی عدماجبار در تصریح جهت معامله، موجد آثار اخلاقی حفظ حریم خصوصی، عدمتجسس در انگیزههای پنهانی اشخاص و فراهمنشدن زمینۀ دروغ و ریا است. نتیجۀ توجه به رویکرد و آثار اخلاقی و اجتماعی شروط قانونی، به طرح دیدگاههای منطبق با تعالیم اخلاقی اسلام و نظم جامعه منجر میشود که میتواند نگاه کارآمد و نوینی در تصمیمات قانونگذاری ایجاد کند.
آثار اخلاقی قوانین و مقررات، موضوعی درخور تأمل است. این موضوع نیازمند تحقیق و واکاوی است تا قانونگذار را در تصمیمگیری و تقنین منطبق با قواعد اخلاقی و متضمن رویکرد اخلاقی یاری دهد و از ناکارآمدی اخلاقی قوانین یا رویکرد ضد اخلاقی آنها جلوگیری کند. بند چهارم مادۀ 190 قانون مدنی، یکی از شرایط اساسی صحت معاملات را «مشروعیت برای معامله» معرفی میکند و به موجب آن، انگیزۀ نامشروع را باعث بطلان قرارداد میداند. هدف از ضمانت اجرای حقوقی بطلان قرارداد در موارد جهت نامشروع مصرحه، خودداری از وسیلهقرارگفتن قرارداد برای اجراییکردن اهداف نامشروع، از جمله ارتکاب گناه و رفتارهای ممنوع و منافی با نظم عمومی جامعه، است. همچنین، این تدبیر حقوقی با تحریم معاونت در گناه و ارتکاب جرم و خلاف، هماهنگ است. از سوی دیگر، دستور اخلاقی اسلام مبنی بر ضرورت عدمافشای گناه در این قاعدۀ حقوقی رعایت میگردد. مطابق قانون، تصریح به جهت قرارداد ضروری نیست؛ اما در صورت تصریح بدان، نباید نامشروع باشد. رویکرد اخلاقی و اجتماعی این جنبه، یعنی عدماجبار در تصریح جهت معامله، موجد آثار اخلاقی حفظ حریم خصوصی، عدمتجسس در انگیزههای پنهانی اشخاص و فراهمنشدن زمینۀ دروغ و ریا است. نتیجۀ توجه به رویکرد و آثار اخلاقی و اجتماعی شروط قانونی، به طرح دیدگاههای منطبق با تعالیم اخلاقی اسلام و نظم جامعه منجر میشود که میتواند نگاه کارآمد و نوینی در تصمیمات قانونگذاری ایجاد کند.
آثار حقوقی جهت قرارداد؛ مبانی و رویکرد اخلاقی اسلامی
3/21/2021 12:00:00 AM
برای این سند علمی فایلی وجود ندارد
مبانی و آثار خودبسندهانگاری در مکتب اثباتگرایی حقوقی
نویسندگان:
علی جلیل زاده
،
هادی طحان نظیف
،
مقاله نشریه: فلسفه حقوق » سال 1402 شماره 1
بررسى فقهى - حقوقى نقش مدت در قرارداد مزارعه
نویسندگان:
مجید قاسمیان مزار
،
هادی احتشامی
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1390 شماره 68
مطالعه فقهی و حقوقی امکان رجوع (عدول) از فسخ قرارداد
نویسندگان:
جواد سلطانی فرد
،
مرتضی چیت سازیان(نویسنده مسئول)
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1402 شماره 3 (فصل پاییز- پیاپی 115)
مرگ مغزی (با رویکرد فقهی و حقوقی)
ارائه دهنده:
محمود عباسی
،
محمد قائینی
،
کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » مرکز همکاریهای علمی و بینالملل » نشست علمی - 1390
مبانی ارزش شناسی اخلاق تغذیه با رویکرد اسلامی
مقاله نشریه: اخلاق (مطالعات اخلاق کاربردی) » سال 1401 شماره 1
مبانی فقهی- حقوقی عضویت و مشارکت شهروندان در جمهوری اسلامی ایران
نویسنده:
رضا عیسی نیا *
،
مقاله نشریه: سپهر سیاست » سال 1395 بهار 1395 شماره 1
مبانى و ادله اعتبار شرعى شخصیت حقوقى
نویسنده:
سید ضیاء مرتضوی
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1393 شماره 80
تبیین مبانی هستی شناسی آینده پژوهی با رویکرد اسلامی
مقاله نشریه: اسلام و پژوهش های مدیریتی » سال 1397 (پياپي 16)، بهار و تابستان 1397 شماره2