چکیده:
با بررسی برخی از آیات قرآن کریم می­توان جایگزینی هر یک از فعل­ های ماضی، مضارع و امر را به جای دیگری دید. در برخورد با این پدیده صرفی ـ بلاغی، برخی از صاحب‌نظران، وجود و در واقع عطف فعل مغایر به دیگر افعال موجود در کلام را جایز می­ دانند. برخی دیگر نیز به تأویل فعل جایگزین شده می­ پردازند تا با دیگر افعال موجود در کلام همسو و مطابق گردد. اما به نظر می­ رسد به‌کارگیری فعلی که با زمان دیگر افعال مورد استفاده در آیه یا مجموع سخن مطابقت ندارد، دارای نکته و دلالتی بلاغی است. از آن جمله جمع میان دو معنا و دلالت صرفی و دلالت سیاقی فعل، تأکید بر وقوع فعل جایگزین شده، و یا تصویرسازی فعل در زمان حال و دیگر اغراض بلاغی که سعی شده در این مقاله بدان‌ها پرداخته شود.

دانــلود