واکاوی محتوایی و ساختاری مسئلۀ رؤیت خدا در اشعار عطار نیشابوری (با رویکرد به آیات قرآنی و دیدگاههای کلامی معتزله و اشاعره)
نویسندگان:
کامران پاشایی فخری
،
ندا یانس
،
مقاله نشریه: فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی » سال 1400 شماره 22
چکیده:
مسئلۀ رؤیت خداوند از مسایل مهم کلامی و مورد اختلاف شدید فرقههای اسلامی، از جمله اشاعره با معتزله است. اشاعره رؤیت خداوند در روز قیامت را ممکن میدانند؛ در حالی که متکلمان معتزلی رؤیت خداوند را در دنیا و آخرت غیر ممکن دانستهاند. این مسئله به قدری مهم است که علاوه بر متکلمان، اغلب شاعران معتقد و منکر این مبحث کلامی نیز در ضمن اشعارشان اعتقاد و مسلک خود را در این باره تبیین نمودهاند. عطار نیشابوری، از جمله شاعرانی است که در آثار خویش به مسئلۀ رؤیت خداوند و بیان دیدگاههایش در این موضوع پرداخته است. در این پژوهش سعی شده است با شیوۀ توصیفی - تحلیلی و با استناد به آیات قرآنی و دیدگاههای کلامی معتزله و اشاعره در دیوان اشعار و مثنویهای عطار با پرداختن به برخی از آرایههای ادبی، موضع کلامی این شاعر در ارتباط با مسئلۀ رؤیت خدا آشکار گردد. نتایج این جستار حاکی از آن است که عطار به جلوۀ صفات حق و نه ذات وی باور دارد.
مسئلۀ رؤیت خداوند از مسایل مهم کلامی و مورد اختلاف شدید فرقههای اسلامی، از جمله اشاعره با معتزله است. اشاعره رؤیت خداوند در روز قیامت را ممکن میدانند؛ در حالی که متکلمان معتزلی رؤیت خداوند را در دنیا و آخرت غیر ممکن دانستهاند. این مسئله به قدری مهم است که علاوه بر متکلمان، اغلب شاعران معتقد و منکر این مبحث کلامی نیز در ضمن اشعارشان اعتقاد و مسلک خود را در این باره تبیین نمودهاند. عطار نیشابوری، از جمله شاعرانی است که در آثار خویش به مسئلۀ رؤیت خداوند و بیان دیدگاههایش در این موضوع پرداخته است. در این پژوهش سعی شده است با شیوۀ توصیفی - تحلیلی و با استناد به آیات قرآنی و دیدگاههای کلامی معتزله و اشاعره در دیوان اشعار و مثنویهای عطار با پرداختن به برخی از آرایههای ادبی، موضع کلامی این شاعر در ارتباط با مسئلۀ رؤیت خدا آشکار گردد. نتایج این جستار حاکی از آن است که عطار به جلوۀ صفات حق و نه ذات وی باور دارد.
واکاوی محتوایی و ساختاری مسئلۀ رؤیت خدا در اشعار عطار نیشابوری (با رویکرد به آیات قرآنی و دیدگاههای کلامی معتزله و اشاعره)
3/21/2021 12:00:00 AM
تأمّلی بر رویکرد عقلانی اشاعره به مسئله رؤیت خدا
نویسنده:
سیدمحمد منافیان
،
مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1385 شماره 44-43
هر روز با قرآن: یک دوره تفسیر ساختاری قرآن کریم در 365 دفتر، سوره بقره آیات 1 - 20 انسانها و ایمان به خدا و معارف قرآن
نويسنده:
محمد خامهگر
،
کتاب: نشرا - 1390
هر روز با قرآن: یک دوره تفسیر ساختاری قرآن کریم در 365 دفتر، سوره بقره آیات 39 - 28 دلایل نادرستی کفر و شرک به خدا
نويسنده:
محمد خامهگر
،
کتاب: نشرا - 1390
هر روز با قرآن: یک دوره تفسیر ساختاری قرآن کریم در 365 دفتر، سوره بقره آیات 27 - 21 دعوت انسانها به خدا و معارف قرآن
نويسنده:
محمد خامهگر
،
کتاب: نشرا - 1390
تحلیلی قرآنی پیرامون تعارض «رضا به قضا» و «دعا برای تغییر قضا» با رویکرد اخلاق بندگی (در تطابق نظریه ابن عربی و نظریه رقیب)
نویسندگان:
مهدیه سادات مستقیمی
،
نسیم سادت مرتضوی
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1402 شماره 109