چکیده:
تمدن به عنوان یک پدیده انسانی، اجتماعی دارای ابعاد گسترده ای در حیطخه های مختلف می باشد. لزوم وجود اندیشه و دانش برای ساختن تمدن امری مسلم و اجتناب ناپذیر است و بدون آن تمدن بنیان نمی پذیرد. در تمدن اسلامی نیز چنین بوده است و بعد علمی آن محصول تلاش های علمی بی شماری است که در طول تمدن اسلامی می باشد.و در این میان امام صادق (ع) با تلاش های علمی گسترده خویش و تربیت اصحاب و شاگردان دانشمند، نقش بسیار چشمگیری در این زمینه داشته است. وجود انبوه روایات امام صادق در منابع شیعه و اهل سنت بیانگر نقش علمی حضرت در زمان خویش می باشد به ویژه که عالمان بزرگ و امامان اهل سنت نیز خود را مفتخر به شاگردی آن حضرت می دانند. از طرفی در دوره زمانی امام ورود آثار ملل مختلف مسلمانان را با چالش عظیم علمی مواجه کرد که در این جا نیز امام صادق با رهنمودهای عالمانه خویش، روش علم آموزی اسلامی را به دانش جویان علم در هر نقطه و با هر گرایش و مذهب آموزش داد، به طوری که تعداد شاگردان مکتبش را تا چهار هزار و بیشتر دانستهاند، همین تلاش های امام باعث شد توجه به علم و دانش به عنوان یک بعد تمدنی در میان مسلمانن نهادینه شود و بعدها همین شاگردان و نسل های بعدی آن ها تونستند با همین بن مایه های علمی در قرون چهارم و پنجم هجری، تمدن اسلامی و به ویژه علم و دانش اسلامی را به اوج شکوفایی برسانند. از این رو شناخت نظریه های امام صادق در زمینه چیستی علوم، شکل گیری و ترویج آن و نوع نگاه امام بر اساس روایات و آموزه های ایشان ،با تکیه بر سیره علمی ایشان در فصول مختلف بیان شده و نقش عملی امام نیز در علوم نقلی، عقلی و طبیعیات با ذکر رشته های ع علم به شناخت نقش امام کمک زیادی خواهد کرد که به آن در فصلی جداگانه می پردازیم. کلید واژه ها: امام صادق (ع)، تمدن اسلامی، علم و دانش، فرهنگ، علوم اسلامی.

دانــلود