چکیده:
در این پژوهش نگارنده با مفروض گرفتن عدم محدودیت دین برای استفاده از فن‌آوریصهای نو مانند اینترنت برای تبلیغ دین، و صبه مثابه مسیر بودن و نگاه توسعه ای نهاد دین به اینترنت برای تبلیغ دینی، طی مصاحبه ژرف با مبل غین و مدیران فضاهای دینی اینترنت و بررسی اسنادی، به بررسی فرصت‌ها و چالش‌های تبلیغ دین در اینترنت از سه زاویه مبل غ، مخاطب و پیام دینی پرداخته است. برای تحلیل اطلاعات مصاحبه ها، از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. طبق یافته‌های تحقیق داشتن مخاطب جهانی، هدف گیری دقیق مخاطب، باز نشر آسان، ایجاد موج تبلیغی، رصد آسان، تبلیغ همه زمانی و همه مکانی، توسعه ابزار تبلیغ، ارائه خدمات دینی آنلاین مهمترین فرصت‌های اینترنت برای مبل غین به شمار میرود. همچنین دسترسی همزمان به چند کارشناس دینی، ارتباط چند به چند، دریافت پاسخ به فراخور حال، جمع بندی راحت‌تر و ارزان بودن اطلاعات مهمترین فرصت‌های اینترنت برای مخاطبان به شمار میرود. از سوی دیگر وجود اشکال قالب های مختلف پیام، ماندگاری پیام، ظرفیت بالای نگهداری و انتقال پیام دینی و امکان پالایش پیام قبل از ارسال مهمترین فرصت‌های موجود برای پیام دینی هستند. علاوه بر این در بعد چالشهای تبلیغ دین در اینترنت ، مبل غین با چالش‌ها و مشکلاتی از قبیل عدم ارتباط مستقیم با مخاطب، تاثیر مبل غ از پیام های غیر دینی، آسیب‌های اخلاقی، عدم انسجام بین مراکز تبلیغی، مواجهه با سؤالات زیاد، گویا نبودن نمونه مخاطبان، مختل شدن تبلیغ با مواردی مانند نقص فنی یا هک، مواجه هستند. با بررسی چالش‌های مخاطبان از زاویه تبلیغ دینی در اینترنت میتوان گفت مواردی مانند عدم انجام مناسک واقعی، فراوانی شبهات، عرفی شدن، مواجه شدن با محتواهای غیر اخلاقی و پنهان بودن هویت کاربر از مهمترین چالش‌های پیش روی مخاطبان است. معنا زدایی از جهان واقعی، غیر دینی بودن ابزار پیام رسانی، هژمونی دولت‌ها، عدم تفکیک سنی، پایین آمدن سطح پیام‌های دینی هم از جمله چالش‌های پیام دینی در تبلیغ دینی اینترنت است. در بخش پایانی هم با بیان بایستههای تبلیغ دینی در فضای مجازی برای مبل غین، تأسیس شورای تبلیغ دینی مجازی کشور را برای تبلیغ دین در اینترنت پیشنهاد شده است.

برای این سند علمی فایلی وجود ندارد