چکیده:
وقف در لغت به معنی ایستادن و درنگ کردن بیشتر استفاده شده است در اصطلاح شرعی تحبیس اصل و تسبیل منفعت تعریف شده است. وقف به عنوان یک سنت در تاریخ اسلام و حتی بیش از اسلام نیز وجود داشته است و کاربردهای زیادی برای آن متصور بوده است. با بررسی تاریخ اسلام و تاریخ موقوفات از بارزترین مواردی که هر ناظری را به فکر فرو می برد تاثیر مستقیم وقف بر شکوفایی تمدن اسلامی است. موقوفات در گسترش فرهنگ شیعی نیز نقش بسیار پر رنگ داشته اند. به طوری که ما در دوره های مختلف به خصوص از قرن چهارم به بعد و با روی کار آمدن حکومت آل بویه، شاهد رونق گرفتن سنت وقف و تامین مالی مراکز مذهبی، آموزشی و رفاهی مردم، به ویژه شیعیان هستیم که این ارتباط در دوره ایلخانیان نمود بیشتری یافت. سئوال اصلی پژوهش حاضر این است که تاثیر وقف در گسترش تشیع در دوره آل بویه تا آغاز صفویه به چه میزان بوده است؟ و به دنبال آن فرضیه ارائه شده آن است که وقف در گسترش تشیع در ادوار تاریخی نقش اصلی داشته است. به عنوان مدخل بحث در مورد معنی و مفهوم وقف سخن گفته ایم و در ادامه به مواردی از آن در آیات و روایات اشاره کرده و به بررسی ارتباط وقف و گسترش فرهنگ شیعی از دوره آل بویه تا آغاز صفویه پرداخته ایم.

دانــلود