بررسی حقیقت نفس و روح در آیات و روایات با تأکید بر آثار علامه طباطبایی

نویسنده: ، استاد راهنما: ، استاد مشاور 1: ،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - 1390 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
چکیده:
بحث روح و نفس از جمله مباحث مهم فلسفی است که بخش مهمی از تلاش‌های علمی فلاسفه را به خود اختصاص داده است.نظرات علامه طباطبایی در این باب به صورت پراکنده در تفسیر المیزان و آثار فلسفی ایشان گنجانده شده است. آنچه این اثر را از سایر تحقیق های همسان خود متمایز می کند جامعیت آن در بحث حقیقت روح و نفس از دیدگاه او می باشد. ایشان در قسمت های مختلفی از کتاب مذکور فرقی بین روح و نفس قائل نشده اند. از نظر ایشان «نفس» در طی سه مرحله، به سه معنا به کار رفته است؛ به معنای هر آنچه که «نفس» به آن اضافه شده، به معنای شخص انسان و به معنای «روح انسان». نفس جوهری است ذاتاً مجرد و در مقام فعل مادی، جوهر و عرض از معقولات ثانیه فلسفی اند، یعنی ذهن مستقیماً از راه حواس به آنها نرسیده است، بلکه آنها را از معقولات اولیه انتزاع نموده است.پس روح و نفس را جوهری است که ذاتاً مجرد از ماده ولی در مقام فعل متعلق به آن می‌باشد.وی برای نشان دادن تجرّد روح و نفس، به بهره گیری از آیات و روایات و با استدلال به مجرّد بودن شعور و ادراک به اثبات تجرّد نفس و روح پرداخته است و در پرتو نظریه حرکت جوهری، به حدوث جسمانی و بقای روحانی نفس اذعان می نمایند.از نگاه او، نفس و روح را در ابتدای وجود فاقد هرگونه کمال ثانویند،از این رو، نفس برای کسب این کمالات ثانوی به بدن نیازمند است.نفس و روح بعد از سیر آفاقی و انفسی در اثر تعلیم و تربیت کمالاتی برای خودش کسب می کند که با وجود او نوعی وحدت پیدا می کند. در نشئه برزخ، نفس و روح همراه با جسمی مثالی که اعمال و ملکات نفس آن را ساخته است از زندگی شیرین و یا ناگوار بر خوردار بوده و با همان زندگی در انتظار روز رستاخیز عمومی به سر می‌برد. علامه به هر دو معاد جسمانی و روحانی معتقد است وانسان محشور در قیامت را به ملاک وحدت نفس با انسان دنیوی و به ملاک مثلّیت دو بدن تصویر می کند.

برای این سند علمی فایلی وجود ندارد

نفس و روح در فلسفه اسلامی و آیات و روایات

نويسنده: حسن معلمی ،
کتاب: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی - 1398

آسیب شناسی روایات تفسیری (با تاکید بر دیدگاه علامه طباطبایی)

نویسنده: محمد خامه گر ،
مقاله نشریه: آموزه های قرآنی » سال 1390   (پياپي 39)، پاييز و زمستان 1390  شماره14

تحلیل مسأله شر در آثار علامه طباطبایی با تأکید بر تفسیر المیزان

نویسنده: کتایون کاظمی ، استاد راهنما: سیدمحمود موسوی ، استاد مشاور 1: یارعلی کرد فیروزجایی ،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]

حدوث نفس در آیات و روایات

مقاله نشریه: فرهنگ پژوهش » سال 1390 شمار 9 - بهار 90

بررسی شبهات مبناگرایی اسلامی با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی

نویسندگان: حسن عبدی ، رضا باذلی ،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1394 پاییز 94 - مسلسل 25

بررسی شبهات مبناگرایی اسلامی با تاکید بر دیدگاه علامه طباطبایی

نویسندگان: رضا باذلی ، حسن عبدی ،
مقاله نشریه: آیین حکمت » سال 1394 پاييز 1394 شماره25

بررسی نقش زنان در فرهنگ مصرف خانواده با تأکید بر آیات و روایات

نویسنده: معصومه موذن سلطان آبادی ، استاد راهنما: شمس الله مریجی ، استاد مشاور 1: سید مجید امامی ،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - 1394 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]

اخلاق طنز و مطایبه با تأکید بر آیات و روایات

نویسنده: عیسی بابامیر ، استاد راهنما: علیرضا آل بویه ، استاد مشاور 1: محمدثی ،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]

بررسی تطبیقی آیات و روایات تجرد نفس از دیدگاه علامه مجلسی و صدرالمتألهین

نویسنده: عالمه علامی ، استاد راهنما: محمدمهدی گرجیان ، استاد مشاور 1: محمدتقی یوسفی ،
پایان‌نامه: باقرالعلوم(ع) - 1391 - [کارشناسی ارشد ناپیوسته]
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397