چکیده:
"علم به امور مادی" نزد حکیمان مسلمان مساله ای سابقه دار و مهم بوده و کمتر حکیمی را می توان یافت که در این مساله ورود نکرده باشد. مراد از "مادی" هر آن چیزی است که متقوم به ماده باشد. حکمای اسلام در خصوص این علم به دو گروه عمده تقسیم شده اند؛ حکمای مشاء و اغلب اصحاب حکمت متعالیه خصوصا صدرالمتالهین در بسیاری از آثار خود، مدافع حصولی بودن این علم در مورد انسان می باشند که بر اساس آن هنگام ادراک حسی شی مادی، صورتی از آن در قوه ادراک قرار گرفته و نسبتی حلولی یا صدوری با آن دارد و همین صورت مناط انکشاف خارج می گردد،در مقابل، حکمای اشراقی و صدرالمتالهین (در علم نفس به بدن و قوای بدنی خود) این علم را حضوری دانسته اند که بر اساس آن عین خارج مادی بدون استعانت از هر صورتی نزد انسان حاضر می شود. در علم حق تعالی به مادیات نیز این دو نگاه متفاوت وجود دارد، عمده مشائین از طریق ارتسام صورت های اشیاء در ذات واجب،و "علی نحو الکلی" آن را تبیین می کنند و در مقابل حکمای اشراق و اصحاب متعالیه این علم را حضوری می دانند با این تفاوت که اشراقیان این علم را همانند علم به مادیات به بصر ارجاع داده اند ولی اصحاب حکمت متعالیه آن را از طریق علم به علت و از طریق وجود برتر و بسیط الحقیقه بیان می دارند. مساله واقع نمایی در علم حصولی با اشکالاتی مواجه است و در علم حضوری می توان آن را از طریق صورتگیری قوه خیال تبیین کرد. سخن حق در مورد علم، چه در مورد انسان و چه در واجب، این است که این علم حضوری است و در واقع، اختلاط با ماده و ضعف وجودی شیء، مانع اداک حضوری آن نیست، بعلاوه اینکه مجردات مادیات، آنها را به صورت جمعی و ثابت -ونه متفرق الوجود - ادارک می کنند.

برای این سند علمی فایلی وجود ندارد