مقایسه روش اجتهادی صاحب جواهر و محقق خویی
نویسندگان:
محمد جواد لطفی
،
ابوالقاسم علیدوست ابرقویی
،
محمد جواد لطفی
،
ابوالقاسم علیدوست ابرقویی
،
مقاله نشریه: جستارهای فقهی و اصولی » سال 1399 شماره 2
کلیدواژه:
فقه قناعت
،
فقه صناعت
،
روش اجتهادی
،
روششناسی اجتهاد
،
تجمیع ظنون
،
صاحب جواهر
،
محقق خویی
چکیده:
جستار حاضر در منهج فقهی فقیهان، جست وجوگر را با دو روش کلی در استنباط مواجه می سازد. روش اول که از آن به روش «فقه قناعت» تعبیر می شود، روشی است که طبق آن فقیه به تجمیع ظنون مختلف در مسئله می پردازد و با ضمیمه کردن آنها به یکدیگر، برای او وثوق و اطمینان یا ظنّی که آن را بهترین طریق میّسر می داند، نسبت به حکم شرعی در مسئله حاصل می شود؛ گرچه هر کدام از آن ظنون و شواهد به تنهایی ارزشی در استنباط دارا نباشد و یا به اصطلاح اصولی، حجت نباشد. روش دوم در فرآیند اجتهاد، روش «فقه صناعت» نام دارد. طبق این روش، فقیه با استفاده از گروه خاص و محدودی از ادله که حجیت هر کدام از آنها در علم اصول فقه به اثبات رسیده، به اجتهاد و استنباط حکم می پردازد و اگر آن ادله فاقد شرایط حجیت بودند، کنار گذاشته می شوند و فقیه به سراغ اصول عملیه می رود.در این مقاله تلاش شده تا با اتکا بر روش تحقیق مقایسه ای، روش اجتهادی صاحب جواهر و محقق خویی مورد بررسی قرار گیرد و آثار تفاوت روش اجتهادی این دو فقیه برجسته بیان گردد.
جستار حاضر در منهج فقهی فقیهان، جست وجوگر را با دو روش کلی در استنباط مواجه می سازد. روش اول که از آن به روش «فقه قناعت» تعبیر می شود، روشی است که طبق آن فقیه به تجمیع ظنون مختلف در مسئله می پردازد و با ضمیمه کردن آنها به یکدیگر، برای او وثوق و اطمینان یا ظنّی که آن را بهترین طریق میّسر می داند، نسبت به حکم شرعی در مسئله حاصل می شود؛ گرچه هر کدام از آن ظنون و شواهد به تنهایی ارزشی در استنباط دارا نباشد و یا به اصطلاح اصولی، حجت نباشد. روش دوم در فرآیند اجتهاد، روش «فقه صناعت» نام دارد. طبق این روش، فقیه با استفاده از گروه خاص و محدودی از ادله که حجیت هر کدام از آنها در علم اصول فقه به اثبات رسیده، به اجتهاد و استنباط حکم می پردازد و اگر آن ادله فاقد شرایط حجیت بودند، کنار گذاشته می شوند و فقیه به سراغ اصول عملیه می رود.در این مقاله تلاش شده تا با اتکا بر روش تحقیق مقایسه ای، روش اجتهادی صاحب جواهر و محقق خویی مورد بررسی قرار گیرد و آثار تفاوت روش اجتهادی این دو فقیه برجسته بیان گردد.
مقایسه روش اجتهادی صاحب جواهر و محقق خویی
3/20/2020 12:00:00 AM
اختیارات ولی فقیه در نظر صاحب جواهر، امام خمینی و محقق خویی
نویسنده:
سید سعید امامی
،
مقاله نشریه: علوم سیاسی » سال 1397 شماره 82 - تابستان 97
واقعنگرى، نقطه عطفى در روش اجتهادى محقق بهبهانى
نویسنده:
سید ضیاء مرتضوی
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1393 شماره 79
واقع نگری، نقطه عطفی در روش اجتهادی محقق بهبهانی
نویسنده:
سیدضیاء مرتضوی
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1394 بهار 1394 شماره79
عرف در مکتب فقهى صاحب جواهر
نویسنده:
علی اکبر کلانتری ارسنجانی
،
مقاله نشریه: فقه » سال 1379 شماره 24
کاربرد قرآن در روش اجتهادی شهید ثانی
نویسنده:
سید حسین هاشمی
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1388 شماره 58
نقش دانش‌های قرآنی در روش اجتهادی شهیدین
نویسنده:
محمد بهرامی
،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1388 شماره 58