استعاره

مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1384 شماره 40-39
چکیده:
استعاره2
از جهات مختلفى در مباحث فلسفى معاصر مطرح مى شود. صرف نظر از اهمیت آشکار آن در
شعر, بلاغت و زیبایى شناسى, در حوزه هایى مانند فلسفه ذهن (همچون مسئله شأن
استعارى مفاهیم ذهنى متعارف), فلسفه علم (نظیر مقایسه استعاره ها و مدل هاى
تبیینى), در معرفت شناسى (همانند استدلال قیاسى) و در پژوهش هاى شناختى (مانند
نظریه مفهوم سازى) نیز مطرح مى شود. این مقاله با آگاهى از این که نمى توان
موضوعاتِ این حوزه هاى مختلف را کاملاً جدا از یک دیگر بررسى کرد, به موضوعاتى
توجه و بر آنها تأکید مى کند که استعاره براى فلسفه زبان پیش مى کشد. استعاره نه
فقط به خاطر خودش, به عنوان یک پدیده زبانیِ3 درخور تحلیل و تفسیر, بلکه به سبب
پرتو تازه اى که بر زبان غیر مجازی4 [یعنى] حوزه زبان حقیقی5 که دل مشغولى عادى
فیلسوف زبان است, مى افکند, موضوعى براى فلسفه زبان است. یک دلیل ضعیف براى این دل
مشغولى, این فرض است که زبانِ صرفاً حقیقى, چیزى است که در مقایسه با استعاره و
مانند آن که با اشعار یا معمّاها در نسبتاً نادر بودن و شأن فرعى داشتن, مشترک
اند, بیشترِ کار برد زبان6 مبتنى بر آن است. این دلیل, دلیل قوى اى نیست, نه تنها
به سبب این که صرف فراوانى, علامت مناسبى براى اعتبار نظرى نیست, بلکه هم چنین به
این سبب که حتى صادق بودن این فرض, قابل تردید است. در سال هاى اخیر, نویسندگان با
علایق بسیار متفاوت, خاطرنشان ساخته اند که انواعِ مختلف زبان مجازی7 نه تنها
موضوع اصلیِ عمومى ترین گفتار8, بلکه خصوصى ترین گفتار نیز هستند, هم چنان که
فهرست مختصرى از انحاى علاقه9 که به استعاره مى انجامند, حاکى از این مطلب اند. یک
دلیل قوى تر براى توجه و تأکید فیلسوف به موضوع زبان حقیقى, این نظر است که زبان
حقیقى در مجموع جاى گاه نظرى ممتازى در فهم زبان دارد, زیرا خود درک زبان مجازى از
جهات مشخصى به فهم حقیقى کلماتِ10 به کار رفته بستگى دارد. این نظر, دست کم ادعایى
قابل دفاع است و اگر این نظر درست باشد, در آن صورت, ما مى توانیم انتظار فهم زبان
مجازى بر اساس نظریه اى در باب معنایِ حقیقی11 داشته باشیم که با تبیین شیوه هایى
پیوند دارد که زبان مجازى به آن شیوه ها به معناى حقیقى, هم وابسته و هم ازآن دور
است.



استعاره های تن در مثنوی

مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1392   (پياپي 69)، بهار 1392  شماره1

استعاره راه: پرسش از هستی سازمان

کتاب: دانشگاه امام صادق (ع) - 1391

تحلیل و بررسی استعاره مفهومی آیات مربوط به قیامت

مقاله نشریه: مدیریت دانش اسلامی » سال 1399 پاییز و زمستان 1399

تبیین نگاه اسلام به سازمان در پرتو استعاره امانت

مقاله نشریه: اندیشه مدیریت راهبردی » سال 1396 (پياپي 21)، بهار و تابستان 1396 شماره1

نقش‌مجاز ( لغوی، عقلی و استعاره) در تفسیرقرآن از دیدگاه علامه‌طباطبایی

مقاله نشریه: فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی » سال 1399 شماره 20

استعاره راه : معرفت شناسی صدرایی و تبیین هستی شناختی سازمان

مقاله نشریه: پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) » سال 1386 پاييز و زمستان 1386  شماره10
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397