زیبایی‌شناسی صنعت التفات در نامه‌های نهج‌البلاغه

مقاله نشریه: فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی » سال 1398 شماره 15
چکیده:
از پدیدة التفات به عنوان یکی از تکنیک‌های متعدّد زیبایی‌بخشی یاد می‌شود که سبب آشنایی‌زدایی در متون می‌گردد. چرا که با بهره‌گیری از این صنعت ادبی در حقیقت، ساختار تکراری و یکنواخت کلام که برای مخاطب آشنا شده است تغییر می‌یابد و ادیب با چرخشی ناگهانی در شیوة بیان خویش، از اسلوب دیگری که خلاف روش اوّلی است بهره می‌گیرد. امام علی(ع) به عنوان یک ادیب توانمند از این آرایة ادبی در نامه‌های نهج‌البلاغه بهره‌ها گرفته تا مخاطب را هر چه بیشتر مسحور بیان و مجذوب کلام خود نماید.
در نوشتار حاضر که با روش توصیفی - تحلیلی، به رشتة تحریر درآمده است، نخست توضیحات مختصری پیرامون پدیدة التفات و ارتباط آن با مبحث آشنایی‌زدایی ارائه شده و در ادامه گونه‌های مختلف صنعت التفات در نامه‌های نهج‌البلاغه و تأثیری که این آرایة ادبی در معنا ایجاد نموده، مورد تحلیل و واکاوی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که مولای متّقیان امام علی‌(ع) به عنوان طلایه‌دار عرصة فصاحت و بلاغت برای تأثیرگذاری هرچه بیشتر بر مخاطب بنا به اغراضی همچون اهمیّت مطلب، تنبیه، تحذیر و تشویق مخاطب، تعمیم موضوع، تغییر در دایرة شمول و گسترش مصداق، احترام و اکرام مخاطب و ... از این ابزار هنری استفاده نموده است.

آشنایی‌زدایی در نامه‌های نهج‌البلاغه (مطالعۀ موردی تقدیم و تأخیر)

مقاله نشریه: فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی » سال 1400 شماره 24

صنعت قفل‌سازی

مقاله نشریه: پوپک » سال 1398 شماره 304

جلوه‌های زیبایی‌شناسی سجع در قرآن

مقاله نشریه: فصلنامه مطالعات ادبی متون اسلامی » سال 1391 شماره 2

زیبایی‌شناسی کتاب آسمانی

نویسنده: مرتضی دانشمند ،
مقاله نشریه: سلام بچه‌ها » سال 1388 شماره 23

زیبایی‌شناسی کتاب آسمانی

نویسنده: مرتضی دانشمند ،
مقاله نشریه: سلام بچه‌ها » سال 1388 شماره 22

نامه‌های یواشکی

مقاله نشریه: سلام بچه‌ها » سال 1387 شماره 8

نامه‌های مهربانی

مقاله نشریه: سلام بچه‌ها » سال 1390 شماره 263

روش‏هاى تربیت در نهج‏البلاغه

نویسنده: سید جواد حسینی ،
مقاله نشریه: پاسدار اسلام » سال 1389 شماره 284
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397